Ciała obcego z rany nie należy samodzielnie usuwać, ponieważ może skutkować to krwotokiem, a także uszkodzeniem narządów wewnętrznych. Pierwsza pomoc polega na okryciu rany jałowym opatrunkiem, ustabilizowaniu ciała obcego, unieruchomieniu miejsca urazu oraz bezzwłocznym wezwaniu pogotowia ratunkowego.
Ciało obce tkwiące w ranie, np. szkło, drewno, kawałek metalu lub plastiku, powinno zostać usunięte przez lekarza. Do tego momentu ciało obce stanowi „korek”, który uciska tkanki i naczynia, co jednocześnie tamuje wypływ krwi. Jest to istotne szczególnie w przypadku ran klatki piersiowej i brzucha – na ostrym końcu ciała obcego w ranie może obkurczyć się życiowo istotna tętnica, z której krwotok będzie trudny do opanowania.
Jak przystąpić do opatrzenia rany?
W przypadku powstania urazu, zależnie od okoliczności jego powstania, należy działać zgodnie z zasadami udzielania pierwszej pomocy. Konieczne może być zabezpieczenie uczestników i miejsca zdarzenia, a także zapewnienie własnego bezpieczeństwa. Przy utknięciu w ranie ciała obcego należy wezwać pogotowie, a następnie przystąpić do czynności związanych bezpośrednio z osobą poszkodowaną.
Po ocenie podstawowych funkcji życiowych lub ewentualnej interwencji, można opatrzyć ranę. W tym celu potrzebne będą: sterylna gaza opatrunkowa, bandaże w rolkach, opaska podtrzymująca opatrunek. Oprócz tego do opatrzenia mogą służyć chusty trójkątne, siatki z Codofixu, plastry, a także specjalistyczne opatrunki (np. silikonowe, metalizowane, hydrożelowe). W przypadku braku opatrunków, można również improwizować i opatrzyć ranę za pomocą fragmentów ubrania.
Przy opatrywaniu ran w nagłych przypadkach nie ma znaczenia poprawność techniki bandażowania czy sterylność opatrunków. Najważniejsza jest szybkość i dokładność mocowania.
Pierwsza pomoc przy dostaniu się ciała obcego do rany
- Zabezpiecz ranę – ranę wraz z jej okolicami okryj jałowym gazikiem. Należy szczególnie uważać na ciało obce będące w ranie – nie można nim poruszać ani go przemieszczać. Następnie należy umocować opatrunek bandażem, który powinien ściśle przylegać, ale nie może być zbyt ciasny, by nie utrudniać krążenia. Ciała obcego nie należy bandażować.
- Ustabilizuj ciało obce w ranie – podczas stabilizacji ciała obcego należy działać w taki sposób, by nie poruszać przedmiotem. Nie można doprowadzić do jego wysunięcia ani wsunięcia się głębiej, ale jeżeli do tego dojdzie – nie można przywracać go do poprzedniej pozycji ani zdejmować opatrunku. W celu unieruchomienia ciała obcego wystającego z rany można obłożyć je z obu stron rolkami bandaży i delikatnie przybandażować opaską.
- Unieruchom część ciała z wbitym ciałem obcym.
- Obserwuj ranę – w razie przesiąkania krwi zabezpiecz ranę kolejną warstwą opatrunku gazowego.
Gdy poszkodowany dotrze do szpitala lekarz usuwa ciało obce, bada oraz profesjonalnie oczyszcza i zaopatruje ranę. Specjalista ocenia również rozległość uszkodzenia (nerwów, ścięgien, naczyń krwionośnych, narządów wewnętrznych). W tym celu może zlecić ewentualne badania np. RTG lub inne badania obrazowe.
Źródła: policja.gov.pl, m.ciop.pl, uksw.edu.pl
