Promieniowanie UV wykorzystywane podczas utwardzania lakieru do paznokci zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów skóry, w tym najgroźniejszego z nich, czyli czerniaka – alarmują eksperci Akademii Czerniaka powołując się na ostatnie wyniki badania naukowców z University of California. 

Z badania amerykańskich naukowców wynika, że lampy emitujące promienie ultrafioletowe (UV), stosowane do utrwalania lakierów do paznokci podczas zabiegów manicure, wykazują niebezpieczne dla zdrowia działanie. Mogą prowadzić m.in. do rakotwórczych mutacji w komórkach, a nawet ich niszczenia.

– O tym, że promieniowanie UV istotnie sprzyja rozwojowi nowotworów skóry, wiemy od dawna. Głośne ostatnio w popularnych mediach badanie uzupełnia naszą wiedzę, ale nie ma charakteru przełomowego – przyznaje cytowany przez PAP dr hab. Wojciech M. Wysocki z 5 Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką SPZOZ, w którym mieści się Centrum Leczenia Nowotworów Skóry i Czerniaka.

Nowotwory złośliwe a utwardzanie lakieru do paznokci

– My, onkolodzy, nieustannie przypominamy, że skórę należy chronić przed promieniowaniem słonecznym, a także przed sztucznymi źródłami UV (m.in. solaria). Jeśli zaś chodzi o lakier do paznokci, na pewno bezpieczniej jest stosować lakiery, które schną naturalnie lub jedynie pod wpływem wiatraczka – dodał dr Wysocki.

Ekspert podkreślił, że osoby, które decydują się na wykorzystanie promieniowania UV do utwardzania lakieru, muszą mieć świadomość zagrożenia onkologicznego, jakie może się z tym wiązać. Dr Wysocki zaznaczył jednak, że obecnie nie jest znana wielkość tego ryzyka, a liczba badań na ten temat wciąż jest zbyt mała.

Powołując się na badania amerykańskich naukowców z 2022 r., dr Wysocki wskazał, że nowotwory złośliwe skóry dłoni wystąpiły u około 3 proc. kobiet stosujących regularnie lakier do paznokci utwardzany z pomocą UV.

– Jeśli jednak ktoś zdecyduje się na użycie takiej lampy, to niech to będzie sporadyczne zastosowanie połączone z maksymalnym zabezpieczeniem skóry dłoni kremem z filtrem osłabiającym UV. Poza tym trzeba pamiętać, aby regularnie kontrolować skórę dłoni, w tym paznokcie (bez lakieru!) u lekarza specjalisty – wskazał ekspert.

To nowo zidentyfikowane zagrożenie

Prof. Piotr Rutkowski z Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, przewodniczący Rady Naukowej Akademii Czerniaka i Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, zaznaczył, że ryzyko związane z promieniowaniem UV wykorzystywanym w lampach do utwardzania lakieru jest nowo zidentyfikowanym zagrożeniem dla człowieka. Według eksperta czas od zastosowania promieniowania łącznie z substancjami chemicznymi zawartymi w lakierach do ewentualnego rozwoju nowotworów złośliwych skóry w tej okolicy może być dość długi, dlatego wymagane są dłuższe obserwacje dla oceny długotrwałego ryzyka.

– Dlatego zadaniem ekspertów współpracujących w ramach Akademii Czerniaka jest informowanie o istniejącym dla naszego zdrowia ryzyku, związanym z nadmiernym czy bardzo intensywnym narażeniem na promieniowanie ultrafioletowe, co ma udowodniony związek z rozwojem czerniaka, który nadal pozostaje zagrożeniem dla naszego życia – podkreśla specjalista.

Jak uniknąć nowotworu skóry?

Poza unikaniem sztucznego promieniowania UV (ograniczeniem korzystania z lamp UV do utwardzania lakieru do paznokci, a także unikaniem solarium), należy chronić się przed nowotworami skóry. Można skorzystać z kilku prostych zasad, które zostały ujęte w formie Złotych Zasad Ochrony Skóry. Chodzi m.in. o rozsądne korzystanie ze słońca (unikanie ekspozycji na promieniowanie słoneczne w godzinach 11-16), używanie kremów z filtrem UV, noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV, a także koszulki (najlepiej z długim rękawem) i nakrycia głowy.

Warto również obserwować swoją skórę (co 1-2 miesiące), a także kontrolować znamiona u lekarza dermatologa lub chirurga onkologa – raz w roku w razie potrzeby. Gdy na skórze pojawi się podejrzana zmiana, konieczny jest natychmiastowy kontakt ze specjalistą.

W rozpoznaniu czerniaka warto znać jego charakterystyczne cechy. Są to m.in. asymetria (znamię wylewające się na jedną stronę), poszarpane brzegi (znamię, którego brzegi nie są gładkie, które nie jest okrągłe lub owalne), czerwony, czarny, niejednolity kolor znamienia, duży rozmiar (znamię o wielkości powyżej 6 mm), ewolucja (znamię, które zmieniło się w krótkim czasie, powiększa się, unosi nad powierzchnię skóry, swędzi, pęka, piecze, wokół którego powstało kilka nowych znamion).

Źródło: PAP