Zakażenie tężcem – przyczyny, objawy, zapobieganie

Ten tekst przeczytasz w 2 min.

Tężec to choroba zakaźna o ostrym przebiegu. Do zakażenia tężcem dochodzi w wyniku naruszenia ciągłości skóry w wyniku skaleczenia lub urazu. Choroba charakteryzuje się wysokim odsetkiem przypadków śmiertelnych. Jakie są objawy tężca i jak można się przed nim zabezpieczyć?

Jak można zarazić się tężcem?

Do zakażenia tężcem może dojść przez ranę o dowolnych rozmiarach i pochodzeniu. Ryzyko zachorowania na tężec jest jednak większe w przypadku ran głębokich i rozległych, a także ran miażdżonych i szarpanych, pokąsań, odmrożeń i oparzeń.

Ryzyko zwiększa się również w przypadku gdy doszło do zranienia takimi przedmiotami jak gwoździe, drzazgi, odłamki szkła. Jeżeli rana powstała poza domem i doszło do zabrudzenia jej glebą, prawdopodobieństwo zachorowania jest większe. Podobnie dzieje się w przypadku ran niezdezynfekowanych.

Do zakażenia tężcem może również dojść podczas porodu poprzez drogi rodne. Choroba może wystąpić u noworodka w wyniku zakażenia kikuta pępowiny.

Jak zapobiegać zakażeniom tężcem?

Podstawową metodą zabezpieczenia przed tężcem są szczepienia ochronne. W Polsce szczepienia przeciwko tężcowi są obowiązkowe. W pierwszym i drugim roku życia podawane są cztery dawki szczepionki. Następnie w wieku 6, 14 i 19 lat podaje się dawki uzupełniające.

Osoby dorosłe powinny przyjmować kolejne dawki szczepionki nie rzadziej niż co 10 lat w celu zabezpieczenia przed zachorowaniem. Osobom z niepełnym cyklem szczepień, całkowicie nieszczepionym lub takim, które ostatnią dawkę szczepienia przyjęły ponad 8 lat temu, w przypadku których doszło do zranienia, należy podać antytoksynę zabezpieczającą przed zakażeniem tężcem.

Ponadto w profilaktyce tężca istotne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, np. poprzez noszenie odpowiedniej odzieży ochronnej. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza w zawodach, które wymagają kontaktu z ziemią i zwierzętami hodowlanymi, ściekami, nieczystościami.

Jeżeli doszło do zranienia, ranę należy niezwłocznie poddać oczyszczeniu i chirurgicznemu opracowaniu.

Objawy tężca

W przebiegu tężca mogą wystąpić objawy miejscowe, ograniczone do miejsca zakażenia, oraz objawy ogólne.

W przypadku postaci miejscowej objawy obejmują ból i skurcze mięśni. Mogą się utrzymywać przez kilka tygodni i ustąpić samoistnie.

Postać uogólniona w początkowym stadium charakteryzuje się następującymi objawami: ból głowy, rozdrażnienie i niepokój, wzmożona potliwość, gorączka, wzrastające napięcie mięśni żuchwy i żwaczy prowadzące do szczękościsku. Wzmożone napięcie obejmuje stopniowo kolejne partie mięśni. Pojawiają się napady bolesnych drgawek i naprężeń mięśni, co może prowadzić do duszności i bezdechu. W wyniku coraz silniejszych skurczów może dojść do złamań kompresyjnych kręgów, szczególnie w piersiowym odcinku kręgosłupa.

Śmiertelność w uogólnionym tężcu może sięgać nawet 40 proc. przypadków. Zgony dotyczą przede wszystkim pacjentów powyżej 50. roku życia.

Obok postaci miejscowej i uogólnionej wyróżnia się także tężec czaszkowy (rozwinięty wskutek zapalenia ucha środkowego) oraz tężec noworodków.

Źródło: mp.pl, wsse.gorzow.pl

Przeczytaj także: Powstał żel do leczenia ran na bazie grzybów

Przeczytaj bezpłatnie pokrewny artykuł w czasopiśmie „Forum Zakażeń”: