Pierwsze szpitale podpisują już deklarację „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”, którą opracowała Koalicja na Rzecz Bezpieczeństwa Szpitali. Priorytetem inicjatywy jest zredukowanie liczby przypadków zakłuć i zranień wśród personelu medycznego, a także edukacja na temat ryzyka, jakie niesie ze sobą ekspozycja na materiał zakaźny.
Inicjatywa „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent” oparta została na Dyrektywie Rady Unii Europejskiej, która dotyczy zapobiegania zranieniom ostrymi narzędziami w sektorze szpitali i opieki zdrowotnej, a także na wytycznych opracowanych przez ministerialny Zespół ds. Zapobiegania i Zwalczania Zakażeń Chorób Zakaźnych. Chodzi o to, by zapewnić pracownikom ochrony zdrowia lepszy dostęp do bezpiecznych rozwiązań, co z kolei przełoży się na bezpieczeństwo pacjentów. W deklaracji zwrócono również uwagę na konieczność zgłaszania przypadków zranień i skaleczeń przełożonym.
Co roku dochodzi do 37 tys. zakłuć wśród personelu medycznego
Priorytetem Koalicji na Rzecz Bezpieczeństwa jest zredukowanie liczby przypadków ekspozycji zawodowej na materiał zakaźny, co najczęściej spowodowane jest zakłuciami i zranieniami sprzętem medycznym podczas wykonywania codziennych zadań.
„Co roku, dochodzi do aż 37 000 zakłuć wśród personelu medycznego podczas wykonywania codziennych zadań. Według danych WHO, 37% zakażeń WZW typu B, 39% WZW typu C oraz 4,4% HIV – to procent rozpoznawanych chorób po zranieniu się sprzętem używanym w placówkach ochrony zdrowia. Konsekwencją tego typu zdarzeń są zakażenia personelu poważnymi chorobami zakaźnymi, co przyczynia się do absencji. Takie sytuacje, nie są jedynie zagrożeniem dla zdrowia i życia lekarzy, pielęgniarek, ale również dla pacjentów, którzy najbardziej odczuwają niestabilność funkcjonowania placówek medycznych” – podkreślono w liście przewodnim do szpitali, pod którym podpisali się przedstawiciele Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych, Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Polskiej Federacji Szpitali, Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych oraz Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki.
Na zakłucia i zranienia najbardziej narażony jest personel pielęgniarski
Z raportu „Implementacja Dyrektywy Rady 2010/32/UE w Polskich szpitalach” wynika, że niemal 70 proc. personelu medycznego zraniło się do 5 razy podczas swojego stażu pracy. 40 proc. pracowników nie zgłosiło natomiast tego incydentu swoim przełożonym. Najbardziej narażony na zranienia i zakłucia jest personel pielęgniarski, który w pracy często używa sprzętu medycznego w postaci igieł, kaniul, skalpeli czy szklanych ampułek.
Z raportu wynika, że najwięcej badanych rani się szklanymi ampułkami, igłami iniekcyjnymi, z kolei w najmniejszym stopniu – cewnikami centralnymi. Do zakłuć najczęściej dochodzi na salach zabiegowych i opatrunkowych, a także przy łóżku pacjenta.
Jakie są zasady deklaracji „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”?
Koalicja na Rzecz Bezpieczeństwa zachęca do podpisania dokumentu i przestrzegania zasad deklaracji. Zdaniem organizacji zasady te poprawią zarówno bezpieczeństwo personelu, jak i pacjentów.
– Podpisanie deklaracji przez jak największą liczbę szpitali w Polsce jest niezwykle ważne. Może być to znak dla rządu, że taka forma regulacji jest potrzebna. To ważne, by zagwarantować bezpieczeństwo całemu personelowi medycznemu, zwłaszcza pielęgniarkom, grupie, która w czasie pandemii gwarantowała je innym – mówi Paweł Witt, prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki.
Na stronie Koalicji dostępna jest lista zasad, jakich przestrzegać musi szpital, który podpisze deklarację:
- opracowanie oceny ryzyka wystąpienia zakłucia na danym stanowisku pracy;
- udostępnianie środków eliminujących lub ograniczających stopień narażenia na zranienia i zakłucia przez personel medyczny;
- opracowanie i wdrożenie konkretnych wytycznych dla pracowników odnośnie postępowania, gdy dojdzie do zakłucia lub zranienia;
- prowadzenie cyklicznej edukacji teoretycznej i praktycznej w zakresie zapobiegania zakłuciom i zranieniom;
- dbanie o prawidłową organizację pracy zespołu, która ma na celu zapobieganie zakłuciom i zranieniom;
- prowadzenie prawidłowej utylizacji zużytego sprzętu medycznego;
- rzetelne prowadzenie rejestru zakłuć i zranień oraz zdarzeń niepożądanych;
- prowadzenie analizy okoliczności i przyczyn występowania zakłuć i zranień (adnotowanie wszelkich przypadków);
- monitorowanie stosowania bezpiecznego sprzętu przez personel medyczny;
- zgłoszenie gotowości do przystąpienia w przyszłości do ogólnopolskiego elektronicznego systemu ewidencji zakłuć i zranień wśród personelu medycznego.
Źródła: Polska Federacja Szpitali, „Implementacja Dyrektywy Rady 2010/32/UE w Polskich szpitalach”, deklaracja-bezpiecznyszpital.pl, dlaszpitali.pl
Przeczytaj także: Eksperci apelują: pacjenci z ciężkim AZS potrzebują dostępu do terapii biologicznej