Proces gojenia rany to złożony mechanizm, który angażuje różne komórki i układy w organizmie. W optymalnych warunkach, rana powinna stopniowo zmniejszać się, a objawy, takie jak ból i obrzęk, powinny maleć. Jednakże, w przypadku zakłócenia tego procesu, gojenie może być utrudnione, co zwiększa ryzyko infekcji, martwicy lub innych powikłań. Niniejszy artykuł omawia dziesięć ważnych znaków, które mogą wskazywać na to, że rana nie goi się prawidłowo.

Zwiększony ból

W prawidłowo gojącej się ranie ból powinien stopniowo ustępować wraz z regeneracją tkanek. Jeżeli jednak ból się nasila, może to wskazywać na infekcję lub inną komplikację. Zwiększony ból jest często sygnałem stanu zapalnego lub uszkodzenia tkanek wokół rany. Badania wykazują, że infekcje często powodują silniejsze odczucia bólowe, które nie ustępują nawet przy leczeniu standardowym​.

Nieprzyjemny zapach

Nieprawidłowo gojące się rany mogą wydzielać nieprzyjemny zapach, który jest wynikiem rozwoju bakterii. Obecność nieprzyjemnej woni może świadczyć o martwicy tkanek lub zaawansowanej infekcji. W takiej sytuacji konieczne jest jak najszybsze zgłoszenie się do lekarza, ponieważ zanieczyszczona rana może prowadzić do poważnych komplikacji, w tym do posocznicy​.

Gorączka

Podwyższona temperatura ciała, w tym gorączka, to jeden z najważniejszych systemowych objawów infekcji. W przypadku rany, gorączka może wskazywać na rozprzestrzenianie się infekcji z lokalnego obszaru na cały organizm. To sygnał, że układ odpornościowy walczy z zakażeniem i wymaga szybkiej interwencji medycznej, aby zapobiec dalszemu rozwojowi infekcji​.

Zwiększona temperatura tkanek

Jeśli skóra wokół rany jest cieplejsza niż reszta ciała, może to być objaw stanu zapalnego lub infekcji. Normalna temperatura tkanek powinna stopniowo wracać do normy po kilku dniach od powstania rany, jednakże jeżeli obszar ten pozostaje ciepły, może to oznaczać nieprawidłowe gojenie, co wymaga interwencji lekarza​.

Wydzielina z rany

Mała ilość przezroczystej wydzieliny z rany jest normalna, jednakże jeśli wydzielina jest żółta, zielona lub ropna, jest to znak infekcji. Wydzielina może także mieć nieprzyjemny zapach, co dodatkowo sugeruje obecność bakterii. Infekcje, które produkują tego typu wydzieliny, mogą rozprzestrzenić się na inne obszary ciała, jeśli nie zostaną odpowiednio leczone​.

Obrzęk

Obrzęk w okolicy rany powinien z czasem maleć. Jeżeli jednak obrzęk utrzymuje się lub narasta, jest to znak, że rana nie goi się prawidłowo. Obrzęk może być wywołany nagromadzeniem się płynów spowodowanym przez stan zapalny. To kolejny wskaźnik, że w ranie może rozwijać się infekcja lub inny problem utrudniający gojenie​.

Brak poprawy w ciągu 30 dni

Rany, które nie wykazują poprawy w ciągu miesiąca, są uznawane za trudno gojące się. W takim przypadku istnieje ryzyko, że proces regeneracji tkanek został zahamowany z powodu infekcji, niedokrwienia lub innego problemu zdrowotnego. Wymaga to specjalistycznej diagnostyki i leczenia, aby przywrócić prawidłowe procesy gojenia​.

Zaczerwienienie wokół rany

Początkowe zaczerwienienie wokół rany jest normalnym objawem procesu gojenia, wynikającym z reakcji zapalnej organizmu. Jednak jeżeli zaczerwienienie nie ustępuje lub rozszerza się na inne obszary, jest to sygnał infekcji. W przypadku rozszerzającego się zaczerwienienia należy natychmiast skonsultować się z lekarzem​.

Ciemny kolor rany

Zdrowa rana powinna mieć różowy kolor, co wskazuje na prawidłowe ukrwienie tkanek. Jeśli rana przybiera ciemny, czarny lub fioletowy kolor, może to oznaczać martwicę tkanek. Martwica jest bardzo poważnym stanem, w którym tkanki zaczynają obumierać z powodu braku dopływu krwi. W takich przypadkach często konieczne jest chirurgiczne usunięcie martwych tkanek​.

Powiększanie się rany

Jeżeli rana zamiast się zmniejszać, powiększa się lub pojawiają się wokół niej nowe uszkodzenia skóry, jest to wyraźny znak, że rana nie goi się prawidłowo. Może to być spowodowane postępującą infekcją, martwicą lub niewystarczającym dopływem krwi do tkanek​.

Podsumowanie

Odpowiednie monitorowanie rany i szybka reakcja na niepokojące objawy są niezbędne dla zapobiegania powikłaniom. Każdy z opisanych objawów może wskazywać na problemy w procesie gojenia, które wymagają interwencji medycznej. W przypadku trudnych do gojenia ran, skonsultowanie się z specjalistą od leczenia ran jest niezbędne, aby zapobiec poważnym konsekwencjom zdrowotnym.

Bibliografia: 

1. https://www.tmh.org/healthy-living/blogs/healthy-living/five-signs-your-wound-isnt-healing-properly
2. https://health.osu.edu/health/skin-and-body/six-signs-your-wound-is-not-healing-right
3. https://www.mantcare.com/blog/signs-your-wound-isnt-healing
4. https://woundcaresurgeons.org/blogs/signs-of-healing-and-non-healing-wounds
5. https://evereth.pl/category/flr/