Naukowcy z Uniwersytetu w Aarhus w Danii obalili mit dotyczący właściwości przeciwdrobnoustrojowych pajęczyny. Eksperci przeanalizowali jedwab siedmiu różnych gatunków pająków. Badania nie wykazały żadnej aktywności przeciwbakteryjnej pajęczyny.
![](https://forumleczeniaran.pl/wp-content/uploads/2021/10/121636939_l-scaled.jpg)
Dlaczego zatem tak wielu badaczom udało się wykazać właściwości przeciwdrobnoustrojowe pajęczyny? Zdaniem duńskich naukowców wina leży po stronie niedociągnięć metodologicznych analiz.
– Mimo wielu eksperymentów nie byliśmy w stanie wykryć aktywności przeciwdrobnoustrojowej jedwabiu produkowanego przez pająki; niezależnie od metody, jaką zastosowaliśmy ani rodzaju drobnoustroju – podkreśla autorka badań, prof. Trine Bilde z Uniwersytetu w Aarhus.
Żadna z badanych pajęczyn nie miała właściwości antybakteryjnych
Duńscy naukowcy rozpoczęli szczegółową analizę literatury, która opisywała antybakteryjną aktywność pajęczego jedwabiu. „Zdaliśmy sobie sprawę z niedociągnięć metodologicznych, które się we wszystkich takich pracach pojawiały” – zaznacza autorka badań. Naukowcom udało się zidentyfikować dwie sfery, w których popełniano błędy podczas badań: ryzyko skażenia bakteryjnego oraz nieodpowiednia kontrola rozpuszczalnika użytego do ekstrakcji jedwabiu pajęczego. W niektórych badaniach naukowcy dokonywali nieprawidłowego oczyszczenia jedwabiu. W efekcie wyniki tych analiz oparte były na właściwościach przeciwbakteryjnych rozpuszczalnika, np. acetonu lub octanu etylu, które wykazują silne działania antybakteryjne, a nie pajęczyny.
Eksperci z Danii wzięli więc pod lupę pajęczynę siedmiu różnych gatunków pająków. Do analiz użyli najnowocześniejszych metod eksperymentalnych. Badania nie wykazały, by którykolwiek z jedwabiów posiadał zdolność przeciwbakteryjną.
Mityczny status pajęczyny
Mit mówiący o przeciwdrobnoustrojowych właściwościach pajęczyny zakorzeniony jest w wielu kulturach. W dawnych czasach lekarze stosowali pajęczynę na otwarte rany lub bolące zęby. Zdaniem prof. Bilde pajęczy jedwab zawsze był podziwiany i ma niemal mityczny status. Nawet w Polsce od pokoleń powtarza się, że pajęczyna przyspiesza gojenie ran. „To jest jeden z tych mitów, który wydaje się być dobrze ugruntowany. Jak się jednak okazuje jest ugruntowany tylko przez naszą wiarę, a nie przez dowody empiryczne” – dodaje ekspertka.
Naukowcy nie wykluczają natomiast, że istnieją rodzaje pajęczyn mające takie właściwości, jednak podają w wątpliwość wszystkie poprzednie doniesienia.
– Zamiast zakładać, że pajęczy jedwab ma działanie przeciwbakteryjne, powinniśmy więc teraz założyć, że tak nie jest. Nadal możemy testować tę hipotezę na nowych gatunkach o organizmach, ale z innym – bardziej ostrożnym – punktem wyjścia – zaznacza prof. Bilde.
Inne właściwości pajęczyny w leczeniu ran
Chociaż udowodniono, że pajęczyna nie posiada aktywności przeciwdrobnoustrojowej, to nadal ma wiele właściwości mogących znaleźć zastosowanie w leczeniu ran. Przede wszystkim jedwab jest elastyczny i silny, dlatego może służyć do opracowania opatrunków czy implantów.
Zalety pajęczego jedwabiu dostrzegł niedawno start-up Seevix, który na podstawie pajęczyny opracował innowacyjne włókno, które może zostać wykorzystane do stworzenia lekkich i trwałych implantów oraz rusztowań ortopedycznych, a także mocniejszych bioopatrunków, które wypełnić można substancjami przeciwbakteryjnymi (zobacz także: Start-up opracował biomateriał z pajęczyny. Znajdzie zastosowanie w opatrunkach i implantach).
Źródło: PAP
Przeczytaj także: Powstał antybakteryjny nanoopatrunek do leczenia infekcji ran