Jak podaje WHO rak piersi dotyka aż 1,5 miliona pacjentek na świecie i jest odpowiedzialny za około 15% wszystkich śmierci kobiet. Szacuje się, że dwie na tysiąc pań są nosicielkami BRCA1 lub BRCA2, czyli markerów nowotworowych. Mastektomia jest jedną z metod leczenia raka piersi, bardzo często jedynym wyjściem, aby uratować życie i zdrowie. Jednak może pozostawić po sobie nieestetyczną bliznę.
Mastektomia to chirurgiczny zabieg polegający na usunięciu piersi. Najczęściej stosuje się ją u kobiet, u których nowotwór objął obszar większy niż ćwiartka piersi, a także w przypadku nawrotu choroby. Zabieg można przeprowadzić metodą amputacji prostej, polegającej na usunięciu całej piersi wraz z powięzią mięśnia piersiowego większego i kompleksem otoczka-brodawka. Druga metoda polega usunięciu jedynie tkanki gruczołowej.
Jak postępować z raną po mastektomii?
Rana po mastektomii wymaga takiej samej pielęgnacji jak każda rana pooperacyjna. Przede wszystkim w pierwszych dniach nie zaleca się moczenia jej w wannie, lepszym wyborem będzie krótki prysznic.
Na miejsce pooperacyjne należy zastosować taki opatrunek, który umożliwi jej swobodne oddychanie. Jeżeli z rany sączy się ropno-surowicza wydzielina, można skorzystać z dostępnych na rynku opatrunków chłonnych, które absorbują wysięk, a także zabezpieczają przed przesiąknięciem. Rany po mastektomii są podatne na infekcje, dlatego tak ważne jest, aby opatrunek był zmieniany w sposób sterylny, co 1-2 dni. Podatność na zakażenie spowodowana jest chemioterapią lub radioterapią po mastektomii. Metody te służą do usunięcia wszelkich pozostałych komórek nowotworowych w ciele kobiety.
Szwy zdejmowane są zazwyczaj w 10.– 14. dobie, chyba że zostały zastosowane nici rozpuszczalne.
Jak dbać o bliznę po mastektomii?
Proces gojenia blizn po mastektomii trwa od 4 do 6 tygodni. Całkowite ukształtowanie następuje do 2 lat po operacji. O blizny po mastektomii należy jednak dbać od samego początku.
Gdy pojawi się blizna, im bardziej będzie ona pielęgnowana, tym lepiej zostanie zamaskowana. W odpowiednim dbaniu o bliznę mogą pomóc specjalne maści, np. silikonowe lub opatrunki. Stosunkowo często blizny po mastektomii rozwijają się bardzo powoli. Należy jednak pamiętać, że nie ma możliwość całkowitego zniknięcia śladu po tak inwazyjnym zabiegu.
Mobilizacja blizn po mastektomii
Praca z blizną jest niezwykle ważna. Blizny po mastektomii są uciążliwe ze względu na swoje umiejscowienie. Nadmierne napięcie w obrębie blizny może powodować ból w klatce piersiowej i barku oraz ograniczać ruchomość w zajętym stawie barkowym. Zmieniony rozkład pracy mięśni może powodować również ból pod pachami i drętwienie rąk. Po mastektomii należy skorzystać z pomocy fizjoterapeuty, który dobierze odpowiednie ćwiczenia, jak również pomoże w odzyskaniu pełnej sprawności.
Warto również wykonywać działania mające na celu zwiększenie mobilizacji blizny, takie jak:
- głaskanie – powolne przesuwanie palcami po skórze w kierunku do blizny, dookoła blizny, a także po bliźnie;
- rozcieranie – wykonywanie ruchów okrężnych wokół blizny, na bliźnie i w tkankach położonych pod blizną;
- rozciąganie – przytrzymujemy jeden koniec blizny palcem jednej dłoni, a drugą dłonią przesuwamy po bliźnie w celu jej rozciągnięcia, powtarzamy na obu końcach.
Terapia manualna blizny po mastektomii
Terapia manipulacyjna może zapobiegać powstawaniu ograniczeń ruchomości kończyny górnej po stronie operowanej oraz łagodzić dolegliwości bólowe mogące wystąpić po operacji.
W skład terapii manualnej wchodzą:
- terapia tkanek miękkich – mięśni i powięzi wokół obszaru operowanego;
- techniki mobilizacji i manipulacji w obrębie stawu ramiennego, stawów barkowo-obojczykowych i mostkowo-obojczykowych.
Źródło: fizjomed.com.pl, gemini.pl, pol.onkol.kielce.pl
