W Szpitalu św. Wojciecha w Gdańsku specjaliści przeprowadzili pierwszą w Polsce operację vNOTES – małoinwazyjny, laparoskopowy zabieg ginekologiczny przez pochwę. Jak podkreślono – zastosowanie tej metody pozwala na uniknięcie blizn, zmniejsza ryzyko zakażenia miejsca operowanego, a także powstania przepukliny. Ponadto pacjentki odczuwają mniejsze dolegliwości bólowe i wypisywane są do domu już kilka godzin po operacji.  

NOTES to forma małoinwazyjnego leczenia chirurgicznego, która polega na wykorzystywaniu naturalnych otworów ciała jako dostępu operacyjnego do wybranych narządów. Wcześniej operacje tego typu przeprowadzono w chirurgii ogólnej, np. do usuwania pęcherzyka żółciowego, i wykonywano je przez żołądek, odbytnicę lub pochwę. NOTES jest metodą wymagającą odpowiedniego przygotowania, a także posiadania umiejętności technicznych przez operatora oraz odpowiednich narzędzi. Technika ta pozwala na szybsze zdrowienie, mniejsze dolegliwości bólowe i uniknięcie powstawania blizn. Pacjenci zwykle wypisywani są do domu już kilka godzin po operacji, deklarując dobre samopoczucie.

W Gdańsku nową metodą operowano pacjentkę z guzem jajnika i mięśniakiem macicy

Specjaliści z gdańskiej placówki po raz pierwszy w Polsce przeprowadzili ginekologiczną operację laparoskopową przez pochwę (transvaginal Natural Orfice Transluminal Endoscopic Surgery czyli vNOTES) z użyciem platformy GelPOINT V-Path (Transvaginal Acces Platform). W skład zespołu operacyjnego weszli ginekolodzy dr Maciej Socha oraz dr Bartłomiej Wolski i lekarze: Jakub Woźny, Wojciech Flis. Instrumentariuszkami były poł. Katarzyna Biesiada i pielęgniarki Dorota Mays i Małgorzata Walijewska, a znieczulenie pacjentki przeprowadzili lek. Jacek Ufniarski  z piel. Teresa Bogdanowicz.

Zabieg odbył się 14 listopada 2022 r. Do operacji zakwalifikowano pacjentkę z guzem jajnika i mięśniakiem macicy. Ginekolodzy usunęli zmieniony guzowato jajnik i jajowód po tej samej stronie, przeciwległe przydatki oraz macicę czyli tzw. VANH (Vaginal Assisted NOTES Hysterectomy) + BSO (Bilateral Salpingo-Oophorectomy).

Na czym polega chirurgia vNOTES?

W chirurgii vNOTES wykorzystuje się dostęp pochwowy, by operować wewnątrzotrzewnowo narzędziami laparoskopowymi. Podobnie jak w klasycznej laparoskopii lub operacji robotowej, w brzuchu znajduje się gaz (dwutlenek węgla), ale pod dużo mniejszym ciśnieniem, co jest bezpieczniejsze dla chorej. Ponadto w vNOTES narzędzia nie są wkładane przez nacięcia na skórze brzucha i rozcięcie w pępku, a przez pochwę z zastosowaniem specjalnego portu żelowego. Dzięki temu podczas operacji nie powstają blizny na skórze brzucha i tym samym nie ma ryzyka zakażenia miejsca operowanego, wystąpienia przepukliny w miejscach wkłucia trokarów (rurek przechodzących przez ścianę brzucha, umożliwiających w laparoskopii wprowadzenie narzędzi) ani dolegliwości bólowych związanych z ranami operacyjnymi.

Nacięcie w pochwie zwykle wykonywane jest w trakcie usunięcia macicy na końcu operacji przezbrzusznej, zaś przy vNOTES na jej początku. Takie nacięcie u szczytu pochwy goi się znacznie lepiej niż rany skórne, a dostęp pochwowy zapewnia większe bezpieczeństwo operacyjne (przez zaopatrzenie naczyń macicznych, od dołu, w pierwszej kolejności), a tym samym łatwiejsze usuwanie nawet dużych guzów macicy i jajników lub ciąż ektopowych (tzw. pozamacicznych) oraz lepszą wizualizację narządów miednicy np. moczowodów, co zmniejsza ryzyko ich uszkodzenia. Ponadto operacje przezpochwowego usunięcia macicy vNOTES umożliwiają podwieszenie pochwy, co koryguje istniejące zaburzenia statyki narządów miednicy lub  zapobiega wystąpieniu tzw. wypadania pochwy w przyszłości.

Gdańscy specjaliści zwracają również uwagę, jak ważnym aspektem jest bezpieczeństwo operowanych pacjentek za pomocą vNOTES – chore leżą na stole operacyjnym w pozycji neutralnej (w trakcie laparoskopii ciało skierowane jest głową w dół pod kątem około 25-30 stopni), a ciśnienie gazów wewnątrz brzucha jest dużo mniejsze, co ułatwia znieczulenie i mniej obciąża pacjentki.

W badaniach randomizowanych pacjentki zakwalifikowane do usunięcia macicy vNOTES w porównaniu do pacjentek operowanych laparoskopowo zgłaszały mniejsze dolegliwości bólowe, nie wymagały leczenia przeciwbólowego i tego samego dnia wyszły do domu. Ponadto w trakcie operacji vNOTES zanotowano krótszy czas operacji, a pacjentki straciły mniejszą ilość krwi.

Źródło: copernicus.gda.pl