Ból jest jedną z największych dolegliwości towarzyszących oparzeniom, szczególnie tym rozległym i głębokim. Zapewnienie komfortu pacjentowi jest więc dużym wyzwaniem, przed jakim stoi zespół terapeutyczny. W niedawnych badaniach wskazano, że słuchanie muzyki może mieć korzystny wpływ na pacjentów, którzy doznali oparzeń.
Zarządzanie bólem w leczeniu oparzeń jest jednym z podstawowych problemów. Każdy pacjent ma inną tolerancję bólu, dlatego tak ważne jest indywidulane podejście. Oparzenie jest również negatywnym doświadczeniem dla pacjenta, ze względu na możliwość wystąpienia wstrząsu hipowolemicznego, obrzęku, niewydolności oddechowej. Często pacjentom towarzyszy stres związany z hospitalizacją i obawą o swoje zdrowie.
W artykule autorstwa Ewy Kłosińskiej i Kamila Alijewa pt. „Wpływ muzykoterapii na leczenie pacjenta oparzonego”, który pojawił się w najnowszym numerze czasopisma „Forum Leczenia Ran”, autorzy analizują wyniki badań, skupiające się na wykorzystaniu muzykoterapii u pacjentów z oparzeniem.
Odwrócić uwagę od bólu
U pacjentów z oparzeniem częstym zjawiskiem jest nadużywanie leków przeciwbólowych. Niejednokrotnie powoduje to senność, co z kolei wpływa na ograniczenie fizjoterapii i terapii zajęciowej. Stąd w praktyce coraz częściej stosuje się metody, które pomagają oparzonym skoncentrować uwagę na czymś innym niż ból.
W ostatnich badaniach wskazano, że podczas słuchania muzyki w naszym organizmie dochodzi do szeregu zmian fizjologicznych. To między innymi zmniejszenie depresji, lęku, bezsenności, spowolnienie akcji serca, obniżenie ciśnienia krwi i częstości oddechów. Jak wskazują autorzy zmiany te zmniejszają również ogólne odczuwanie bólu i łagodzą uciążliwości związane z opatrywaniem ran oparzeniowych.
Natychmiastowa reakcja po zastosowaniu muzykoterapii
W jednym z badań próbie poddano 30 kobiet z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Wyodrębniono 3 grupy: pierwsza wybrała własną muzykę, druga otrzymała muzykę relaksacyjną wybraną przez organizatora badania, a w przypadku trzeciej, jako grupy kontrolnej, nie zastosowano muzykoterapii.
Badanie pokazało, że osoby, które słuchały muzyki doświadczyły znaczącej poprawy w odczuwaniu bólu. Nie zaobserwowano ponadto znacznej różnicy pomiędzy grupami, które samodzielnie wybrały muzykę a tymi, którym została ona przydzielona. Różnice w odczuwaniu bólu zauważono jednak porównując grupę, która zastosowała muzykoterapię a grupą kontrolną. Ponadto badacze wskazują, że korzystne rezultaty w odczuwaniu bólu pojawiają się już po rozpoczęciu słuchania muzyki, a organizm reaguje natychmiast po zastosowaniu muzykoterapii.
Muzykoterapia w praktyce
Muzykoterapia jest stosowana m.in. w MetroHealth Medical Center, szpitalu powiatowym hrabstwa Cuyahoga (Ohio, Stany Zjednoczone). W placówce leczeni są m.in. pacjenci z oparzeniami.
W szpitalu muzykoterapię wykorzystuje się jako terapię pomocniczą w ramach rutynowych procedur, takich jak zmiany opatrunków, ćwiczenia zwiększania zakresu ruchu czy zakładanie linii dożylnej. Metodę te specjaliści stosują również jako wsparcie w orientacji w rzeczywistości, stymulacji zmysłów, wyrażania siebie, a także rozwijania umiejętności poznawczych i ekspresyjnych.
W amerykańskiej placówce muzykoterapia dobierana jest indywidulanie na podstawie protokołów. W przypadku oparzeń muzykoterapię stosuje się, by skupić uwagę pacjenta, pomóc mu w odwróceniu uwagi od bólu i lęku.