Rany w jamie ustnej – jak z nimi postępować?

Ten tekst przeczytasz w < 1 min.

Rany w jamie ustnej to bolesne i uciążliwe uszkodzenia błony śluzowej, które mogą znacząco utrudniać czynności życia codziennego, takie jak jedzenie czy mówienie. Przyczyny ich powstawania są różne – od urazów mechanicznych, przez infekcje bakteryjne i wirusowe, aż po reakcje alergiczne i choroby autoimmunologiczne. Szybkie rozpoznanie i właściwa pielęgnacja ran w ustach są kluczowe dla złagodzenia bólu i przyspieszenia gojenia.

Przyczyny powstawania ran w jamie ustnej

Jama ustna, jako początkowy odcinek przewodu pokarmowego, jest szczególnie narażona na urazy mechaniczne związane z jej funkcją rozdrabniania pokarmu. Rany mogą powstawać w wyniku przypadkowego przygryzienia, a także podczas noszenia aparatu ortodontycznego lub protezy zębowej. Często do uszkodzeń dochodzi również podczas zabiegów stomatologicznych.

Do innych najczęstszych przyczyn powstawania ran w jamie ustnej, należą:

oparzenia termiczne;
schorzenia stomatologiczne np. torbiele zębopochodne;
zakażenia grzybiczne np. pleśniawki u niemowląt;
alergie na płyny, leki, pokarmy;
choroby autoimmunologiczne np. toczeń rumieniowaty układowy;
nowotwór jamy ustnej;
stany przednowotworowe;
niedobory witaminy A,B,C.

Leczenie ran w jamie ustnej

Leczenie ran w jamie ustnej zależy od rodzaju i przyczyny urazu. Warto jednak znać kilka sprawdzonych sposobów i środków, które mogą pomóc w łagodzeniu i gojeniu ran:

1. Płukanie jamy ustnej:

sól fizjologiczna lub roztwór soli kuchennej: należy rozpuścić 1 łyżeczkę soli w ciepłej wodzie, a następnie płukać jamę ustną kilka razy dziennie. Sól działa antyseptycznie, co zmniejsza ryzyko infekcji;
roztwór sody oczyszczonej: soda ma działanie łagodzące i przeciwzapalne, sodę należy rozpuścić w ciepłej wodzie i stosować jako płukankę;
napar z rumianku lub szałwii: oba zioła mają działanie przeciwzapalne, antyseptyczne i łagodzące. Jamę ustną należy płukać 2–3 razy dziennie ciepłym naparem.

2. Środki apteczne:

żele i maści na afty i rany w jamie ustnej: w aptekach dostępne są preparaty z substancjami łagodzącymi, jak np. kwas hialuronowy, benzokaina czy lidokaina, które działają przeciwbólowo i przyspieszają gojenie. Warto sięgnąć po żele i maści, które tworzą ochronną warstwę na ranie.

3. Środki naturalne:

miód: posiada właściwości antybakteryjne i przyspiesza regenerację tkanek. Miód można nałożyć bezpośrednio na ranę.
aloes: żel aloesowy pomaga łagodzić podrażnienia i wspomaga proces gojenia;
olejek goździkowy: działa przeciwbólowo i przeciwbakteryjnie, ale jest dość mocny. Można nałożyć kroplę olejku na ranę przy pomocy patyczka do uszu.

4. Nawilżenie i higiena jamy ustnej:

regularna, delikatna higiena: ważne jest, aby utrzymywać jamę ustną w czystości, jednak przy ranach w jamie ustnej lepiej unikać silnych past wybielających i mocnych płynów do płukania, które mogą dodatkowo podrażniać;
unikanie papierosów i alkoholu: papierosy i alkohol opóźniają gojenie się ran i mogą dodatkowo podrażniać śluzówkę jamy ustnej.

5. Zmiany w diecie:

unikanie ostrych i kwaśnych potraw, które podrażniać rany i zwiększać ból;
unikanie gorących napojów i posiłków, ponieważ gorące jedzenie może podrażnić rany i spowolnić gojenie.

Kiedy udać się do lekarza?

Jeśli rany w jamie ustnej nie goją się po kilku dniach, są bardzo bolesne, powiększają się lub towarzyszą im inne objawy, takie jak gorączka, opuchlizna, warto skonsultować się z lekarzem lub dentystą. Może być konieczne wdrożenie specjalistycznego leczenia, zwłaszcza jeśli podejrzewana jest infekcja bakteryjna lub wirusowa.

Regularna pielęgnacja i ostrożność w wyborze produktów pozwolą przyspieszyć gojenie ran w jamie ustnej oraz zmniejszą ryzyko powstawania kolejnych zmian.

Źródła: