Europejskie agencje ds. leków, zapobiegania i kontroli chorób oraz bezpieczeństwa żywności przygotowały wspólny raport, z którego wynika, że zmniejszenie stosowania antybiotyków, zarówno u ludzi, jak i w hodowli zwierząt, wpływa na zmniejszenie liczby opornych na antybiotyki bakterii. W związku z tym, zdaniem autorów publikacji, konieczne jest wdrożenie określonych i ciągłych działań na szczeblu nie tylko krajowym, ale również unijnym i globalnym.
Szacuje się, że w Unii Europejskiej i Europejskim Obszarze Gospodarczym z powodu antybiotykoodporności umiera ponad 35 tys. osób. Raport na temat antybiotyków przeprowadziły Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) oraz Europejska Agencja Leków (EMA). W publikacji zebrano dane z lat 2019-2021 dotyczące spożycia antybiotyków oraz skali problemu oporności drobnoustrojów w Europie. Badania przeprowadzono w oparciu o bakterię Escherichia coli, a uzyskane wyniki porównano do lat wcześniejszych.
Ograniczenie niepotrzebnego stosowania antybiotyków
W badanym okresie stosowanie antybiotyków u zwierząt hodowlanych spadło o 44 proc., natomiast u ludzi utrzymało się na podobnym poziomie. Eksperci dowiedli, że w miarę zmniejszania ogólnego spożycia tego typu środków E.coli stawała się na nie mniej oporna. Ponadto w 10 z 20 krajów, w których zmniejszono stosowanie antybiotyków w hodowli przemysłowej, bakteria ta stała się na nie całkowicie podatna, a jej oporność spadła do zera.
Autorzy raportu wskazali więc, że niepokojące trendy w zakresie antybiotykoodporności można odwrócić dzięki właściwym działaniom i polityce.
– Widzimy, że środki wdrożone przez wiele państw u zwierząt hodowlanych w celu ograniczenia skali tego problemu okazały się skuteczne. Niemniej jednak należy je wzmocnić, aby ta redukcja została zachowana. Jednocześnie konieczne są dalsze wysiłki na rzecz ograniczenia niepotrzebnego stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych u ludzi – podkreślają autorzy. Naukowcy wskazują, że w ograniczeniu stosowania antybiotyków pomóc mogą m.in. szczepienia i lepsza higiena.
Raport pokazał również, że Polska znajduje się w czołówce państw Europy zużywających najwięcej przeciwdrobnoustrojowych leków weterynaryjnych.
Co zrobić, by zmniejszyć oporność bakterii?
W raporcie ustalono również, że oporność bakterii, które infekują ludzi, jest bezpośrednio powiązana z opornością bakterii zwierzęcych.
– Stosowanie mniejszej liczby antybiotyków w produkcji zwierzęcej naprawdę się opłaca. W większości państw, które ograniczyły ich użycie, zaobserwowaliśmy proporcjonalny spadek poziomu antybiotykoodporności- wskazała dr Andrea Ammon, dyrektorka ECDC.
Konieczne jest jednak wdrożenie określonych i ciągłych działań na szczeblu nie tylko krajowym, ale również unijnym i globalnym. Autorzy wskazują najważniejsze zalecenia:
- 20 proc. redukcja stosowania antybiotyków u ludzi do 2030 r.;
- 50 proc. redukcja stosowania antybiotyków u zwierząt hodowlanych;
- działania edukacyjne wśród lekarzy weterynarii i pracowników ochrony zdrowia;
- szczególne wysiłki na rzecz ograniczenia stosowania niektórych grup środków przeciwdrobnoustrojowych;
- większy nacisk na środki zapobiegawcze i kontrolę infekcji w populacji;
- bardziej zsynchronizowane i pełniejsze raportowanie danych z użycia antybiotyków;
- dalsze badania w celu lepszego zrozumienia przenoszenia się genów antybiotykooporności wśród bakterii ludzkich, zwierzęcych i bytujących w całym środowisku.
– Dostęp do wiarygodnych danych na temat skali stosowania antybiotyków u ludzi i zwierząt oraz problemu uodporniania się na nie ma realne znaczenie w walce z tym zjawiskiem. Dzięki wspólnym projektom, takim jak nasz raport, kraje europejskie uzyskują bezcenne informacje na temat wpływu podejmowanych przez siebie działań, co umożliwia im podjęcie dalszych kroków promujących rozważne stosowanie antybiotyków – podsumowuje dyrektor wykonawczy EFSA dr Bernhard Url.
Źródło: rynekzdrowia.pl
Oporność drobnoustrojów oraz skuteczne metody zapobiegania wielolekoopornym bakteriom to główne tematy, które pojawią się na konferencji IV Forum Zakażeń. To interdyscyplinarne wydarzenie skierowane do przedstawicieli wszystkich zawodów medycznych. W tym roku konferencja odbędzie się w dniach 15-17 kwietnia w Zakopanem. Serdecznie zapraszamy do rejestracji: https://forumzakazen.com/.
