Mikroskopowe zapalenie naczyń (ang. microscopic polyangiitis, MPA) to zapalenie małych naczyń krwionośnych, w przebiegu którego dochodzi do wystąpienia zmian martwiczych w ścianach naczyń. MPA może stanowić jedną z rzadkich przyczyn trudno gojących się ran.
Przyczyny MPA
Mikroskopowe zapalenie naczyń zalicza się do grupy ANCA-dodatnich zapaleń naczyń. Do kategorii tej oprócz MPA należą również schorzenia takie jak ziarniniakowatość Wegenera czy zespół Churga-Strauss. U pacjentów cierpiących na ANCA-dodatnie zapalenia naczyń w surowicy występują przeciwciała skierowane przeciwko antygenowi cytoplazmatycznemu neutrofili i monocytów (ang. antinuclear cytoplasmic antibodies, ANCA). Przeciwciała te tworzą kompleksy immunologiczne, co przyczynia się do uszkadzania naczyń.
W przebiegu chorób z grupy ANCA-dodatnich zapaleń małych naczyń występują zapalenia ścian naczyń o charakterze martwiczym. Zmiany chorobowe mogą być obecne w wielu narządach.
MPA jako przyczyna trudno gojących się ran
ANCA-dodatnie zapalenia naczyń, w tym również mikroskopowe zapalenie naczyń, mogą powodować objawy skórne w postaci ran przewlekłych.
Za pojawienie się ran przewlekłych w przebiegu MPA mogą odpowiadać dwa mechanizmy chorobowe. Pierwszy to leukocytoklastyczne zapalenie naczyń krwionośnych żyłek pozawłosowatych, w niektórych przypadkach rozszerzające się na tętniczki i małe żyły. Klinicznie objawia się ono jako krwotoczne grudki, guzy i owrzodzenia. W przebiegu MPA może również wystąpić zapalenie naczyń małych tętnic lub tętniczek, które daje objawy w postaci plamicy uniesionej lub sinicy z wrzodziejącymi guzami.
Leczenie MPA
W terapii MPA, podobnie jak w przypadku innych ANCA-dodatnich zapaleń naczyń, stosuje się leki immunosupresyjne i glikokortykosteroidy. Celem leczenia jest uzyskanie remisji choroby. W okresie remisji u pacjenta kontynuuje się leczenie podtrzymujące.
Źródła:
Isoherranen K, Jordan O’Brien J, Barker J et al. EWMA document; Atypical wounds. Best clinical practice and challenges.
Bułło B., Rutkowski B., “ANCA-dodatnie zapalenia małych naczyń – współczesne aspekty terapeutyczne”, „Forum Nefrologiczne” 2012, 5 (1): 5-18.
Przeczytaj także: Co to jest rana i jak powinien przebiegać proces gojenia?
