Świerzbiączka guzkowa – przyczyny, objawy, leczenie

Ten tekst przeczytasz w 2 min.

Świerzbiączka guzkowa to przewlekła choroba, która objawia się powstawaniem zmian guzkowych o średnicy od kilku milimetrów do dwóch centymetrów. Jako przyczynę jej występowania, w piśmiennictwie naukowym, podaje się m.in. drapanie jako następstwo świądu w przebiegu innych chorób. Jakie są objawy świerzbiączki guzkowej i jak przebiega leczenie?

Świerzbiączka guzkowa jest chorobą często nawracającą i stanowi bardzo duże wyzwanie terapeutyczne ze względu na oporność na leczenie. Schorzenie ma zatem istotny wpływ na jakość życia pacjentów – prowadzi do izolacji społecznej, zaburzeń snu i zmian zachowania. U chorych często występują zaburzenia lękowe czy depresja.

Jakie są czynniki występowania świerzbiączki guzkowej?

Etiologia świerzbiączki guzkowej nie jest do końca poznana. Jej występowanie stwierdza się we wszystkich grupach wiekowych, jednak najczęściej dotyczy osób w wieku podeszłym.

W piśmiennictwie naukowym pojawia się stanowisko mówiące o tym, że przyczyną powstania świerzbiączki jest drapanie jako następstwo świądu w przebiegu innych schorzeń dermatologicznych jak i układowych, np. choroby nerek, przewlekłego zapalenia wątroby typu C i cholestazy. Schorzenie może współistnieć z innymi chorobami – liszajem płaskim, przewlekłym kontaktowym zapaleniem skóry, świerzbem, wypryskiem podudzi i pemfigoidem pęcherzowym.

Świerzbiączka guzkowa współwystępuje również z nowotworami, np. białaczkami lub chłoniakami. W piśmiennictwie naukowym rozważa się również infekcyjne podłoże świerzbiączki guzkowej. Ponadto jako coraz częstszy czynnik występowania tego schorzenia wskazuje się zakażenia wirusem HIV.

Schorzenie może mieć również podłoże neurologiczne lub psychiatrycznewynikać z celowego działania samouszkadzającego pacjenta. Uporczywy świąd niejednokrotnie generuje problemy emocjonalne, zaburzenia depresyjne i lękowe u pacjentów.

Przewlekły świąd charakterystycznym objawem świerzbiączki

Głównym objawem świerzbiączki są spoiste guzki o charakterze pęcherzyka mogące obejmować każdą okolicę ciała. Najczęściej jednak pojawiają się na odsiebnych częściach kończyn, pośladkach i tułowiu. Twarz i dłonie zazwyczaj są wolne od wykwitów. Guzki najczęściej mają czerwonoszare lub brunatnoszare zabarwienie. Zmiany są linijnie i symetrycznie rozłożone.  Nasilenie choroby może być bardzo zmienne, a pacjentom na ciele pojawia się od kilku do nawet kilkuset guzków. Świerzbiączka guzkowa często jest schorzeniem nawracającym, mimo stosowania leczenia.

Charakterystycznym objawem choroby jest przewlekły świąd. Pacjenci często rozdrapują zmiany, co prowadzi do powstania przeczosów, nadżerek pokrytych strupami, blizn czy przebarwień pozapalnych. Świąd może utrzymywać się ponad 6 tygodni.

Leczenie miejscowe lub ogólne

W przypadku pojawienia się objawów świerzbiączki guzkowej pacjenci powinni zgłosić się do dermatologa. Specjalista, by rozpoznać chorobę, najczęściej zleca badanie polegające na pobraniu wycinka z guza do oceny histopatologicznej.

W praktyce klinicznej stosuje się leczenie miejscowe lub ogólne. Pacjentom zalecane jest miejscowe stosowanie glikokortykosteroidów podawanych we wstrzyknięciach do zmian lub nakładanych na skórę pod opatrunkiem okluzyjnym. Leczenie ogólne polega na podawaniu leków przeciwhistaminowych lub z glikokortykosteroidami. W przypadku nawracającej choroby, klinicyści zalecają również doustne stosowanie cyklosporyny. W leczeniu świerzbiączki skuteczna jest również fototerapia – PUVA lub UVB. Powinno się ją wdrożyć po 3-6 miesięcznym okresie terapii doustnej lub miejscowej.

Źródła:

J. Szczęch, D. Samotij, A. Reich, Świerzbiączka guzkowa jako pierwszy objaw zakażenia wirusem HIV, Forum Dermatologiczne, tom 1, nr 1, 2015, str. 37-38

Dermatologia-praktyczna.pl

Mp.pl

 

Przeczytaj także: Zmiany skórne u osób chorych na świerzb

 

Przeczytaj bezpłatnie pokrewny artykuł w czasopiśmie „Forum Zakażeń”: