Sepsa jest zagrażającą życiu reakcją na zakażenie, która może spowodować dysfunkcję ważnych dla życia narządów. Sepsę może wywołać każde zakażenie. Do najczęstszych jej przyczyn należą zakażenia układu oddechowego, infekcje w obrębie jamy brzusznej, zapalenie opon mózgowych, infekcje układu moczowego, a także infekcje ran.

European Sepsis Alliance spotkało się na walnym zgromadzeniu 20 września w Brukseli. Wśród zaproszonych gości znaleźli się lekarze oraz europejscy ambasadorzy walki z sepsą. Tegoroczne wydarzenie swoją obecnością uświetniła członkini Komisji Europejskiej, Stella Kyriakides.

Największe ryzyko zachorowania na sepsę występuje wśród noworodków oraz osób w podeszłym wieku

– Szacuje się, że każdego roku z powodu sepsy umiera 680 000 osób w Europie. To więcej niż ludność całego Luksemburga – zauważyła Stella Kyriakides. Według danych raportu przygotowanego przez Global Burden of Disease co roku na sepsę zapada 50 mln osób na świecie. Największe ryzyko zachorowania występuje wśród noworodków oraz osób w podeszłym wieku. Także tych z obniżoną odpornością i chorobami towarzyszącymi. Jak podaje w swoim raporcie WHO każdego roku z powodu sepsy umiera 670 tys. noworodków. Są to śmierci, którym można było zapobiec.
Część państw podpisało i wdrożyło w życie założenia i rekomendacje rezolucji Światowego Zgromadzenia Zdrowia (ang. World Health Assembly), wydanego w 2017 roku. Dokument miał na celu zwiększenie skuteczności działań prewencyjnych, diagnozy oraz klinicznego zarządzania sepsą. Co cztery lata standardy postępowania diagnostyczno-terapeutycznego są aktualizowane. Najnowsze zalecenia w tym obszarze zostały opublikowane w 2021 r. w ramach Surviving Sepsis Campaign. Prof. Evangelos Giamarellos-Bourboulis, członek zarządu ESA, zwrócił uwagę na to, że sepsa powinna zostać uwzględniona w planie rozwoju Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC). Jako powód podał wysoką zaraźliwość chorób wywołanych infekcją wirusową. 80% pacjentów z COVID-19 przebywających na oddziałach intensywnej terapii spełniało kryteria kliniczne sepsy. Jest to też najbardziej powszechna przyczyna ich śmierci.

Wrzesień miesiącem podnoszenia świadomości na temat sepsy

W 2012 roku Global Sepsis Alliance zainicjowało obchody światowego dnia sepsy, przypadające na dzień 13 września. Od tamtej pory wrzesień stał się miesiącem podnoszenia świadomości na temat choroby, jej diagnozy i leczenia. Dzięki zaangażowaniu coraz większej liczby instytucji na świecie przez cały miesiąc organizowane były wydarzenia o charakterze edukacyjnym oraz prowadzone zbiórki funduszy na rzecz walki z sepsą. W tym roku w akcji wzięło udział ponad 7 tys. fundacji i instytucji w 60 krajach na całym świecie.

“Pokonać Sepsę” w Polsce

W Polsce działają stowarzyszenia na rzecz podnoszenia świadomości na temat sepsy – jej diagnozy i leczenia. Są to Polskie Towarzystwo Anestezjologii i Intensywnej Terapii, które jest członkiem ESA, oraz Stowarzyszenie na Rzecz Badania i Leczenia Sepsy „Pokonać Sepsę”. Ich zadaniem jest popularyzacja dobrych praktyk i standardów, wydanych przez Surviving Sepsis Campaign. W czerwcu tego roku po raz czwarty został zorganizowany Polski Kongres „Pokonać Sepsę”. Na tegoroczną edycję wydarzenia do Wrocławia przyjechali eksperci m.in. z USA, Anglii, Austrii, Francji oraz Polski. Eksperci jednak alarmują, że w naszym kraju jest potrzeba wdrożenia rozwiązań systemowych, które pozwolą na wczesne rozpoznanie sepsy.

Nieprawidłowo leczona infekcja rany może prowadzić do rozwoju sepsy

Sepsa jest nieprawidłową reakcją organizmu na zakażenie. Stan ten jest poważnym zagrożeniem zdrowia, a nawet życia pacjenta, gdyż może prowadzić do niewydolności wielonarządowej, a w konsekwencji do zgonu.
Sepsa może się rozwinąć na skutek infekcji rany, zwłaszcza gdy zakażenie nie jest leczone lub terapia prowadzona jest w nieprawidłowy sposób. Wówczas drobnoustroje rozprzestrzeniają się do tkanek pod skórą i obejmują cały organizm. Sepsę mogą wywołać także problemy układu pokarmowego, zakażenie wirusowe lub bakteryjne takie, jak pneumonia lub zakażenie układu moczowego. Potencjalnie  każde wniknięcie mikroorganizmów do ludzkiego organizmu może skutkować sepsą. Układ odpornościowy nie reaguje wtedy w przypadku infekcji tak, jak powinien. Charakteryzuje go wzmożona aktywność, co prowadzi do zniszczenia organów wewnętrznych.
Sepsa jest trudna do rozpoznania. U jednych pacjentów rozwija się w sposób jawny, u innych w sposób podstępny. W przypadku sepsy brakuje standaryzacji metod rozpoznania, dlatego tak trudne jest jednoznaczne postawienie diagnozy. Około 40% osób, którym udało się przeżyć sepsę, boryka się z wieloma powikłaniami. Od lekkich zaburzeń snu, po osłabienie, które wyklucza je z życia społecznego nawet do roku po zatrzymaniu choroby.
źródła: news-medical.net, europeansepsisalliance.org