Jak dbać o ranę po usunięciu zęba mądrości?

Ten tekst przeczytasz w 4 min.

Ekstrakcja zęba może się wiązać z wieloma powikłaniami. Aby ich uniknąć, należy przestrzegać zaleceń już od pierwszych godzin po zabiegu. Zmniejszy to nie tylko odczuwany ból i dyskomfort, ale też przyspieszy proces gojenia się rany.

Zębami mądrości nazywane są ostatnie (trzecie) zęby trzonowe, czyli ósemki. Zęby te jako ostatnie zaczynają wyrastać (najczęściej pomiędzy 17. a 25. rokiem życia), a u niektórych osób w ogóle się nie pojawiają. Z czasem mogą się pojawić problemy z utrzymaniem ich prawidłowej higieny, co wynika z utrudnionego dostępu oraz odkładania się resztek pokarmu. Dodatkowo zęby mądrości często nie wyrastają równo lub zatrzymywane są pod dziąsłem. Ósemki uznawane są za narząd szczątkowy i niektórzy pacjenci decydują się na ich usunięcie, jeszcze zanim pojawią się jakiekolwiek problemy.

Jak usuwa się zęby mądrości?

Wskazaniem do usunięcia ósemki są sytuacje, kiedy ząb krzywo wyrasta, są problemy z jego wyrzynaniem lub zaczyna się psuć. Jeżeli ząb jest ustawiony pod prawidłowym kątem, można go usunąć przy użyciu kleszczy i dźwigni. Przy nieprawidłowościach w wyrastaniu zęba chirurg przeprowadza zabieg nazywany dłutowaniem. Polega on na nacięciu dziąsła i odsłonięciu kości przed wyrwaniem zęba. Po usunięciu ósemki poprzez dłutowanie niezbędne jest założenie szwów przez chirurga szczękowego.

Jak dbać o ranę po wyrwaniu zęba?

Na ranie po usuniętym zębie umieszczany jest tampon tamujący krwawienie, który należy usunąć po około 30 minutach. Opatrunek powinien być przygryzany przez pacjenta. Kiedy w ranie po zębie utworzy się skrzep, opatrunek można wypluć. Przez pierwsze dni po zabiegu dobrze jest też korzystać z zimnych okładów, które przykłada się do policzka. Kompresów nie wolno stosować bezpośrednio na skórę i należy wcześniej owinąć je np. ręcznikiem lub ściereczką.

W momencie ustania działania znieczulenia i pojawienia się bólu można go łagodzić przy pomocy leków przeciwbólowych. Trzeba jednak zwrócić uwagę, czy nie powodują one rozrzedzenia krwi. W pierwszych dniach po ekstrakcji należy też unikać wysiłku fizycznego, który poprzez wzrost ciśnienia krwi może doprowadzić do krwawienia. Nie poleca się usuwania zębów w upalne dni ani długotrwałego przebywania w wysokich temperaturach. Ciepło sprzyja rozwojowi drobnoustrojów i rozszerza naczynia krwionośne, co może prowadzić do krwawienia.

Co można jeść po ekstrakcji zęba mądrości?

Niezwykle ważne jest, aby po wyrwaniu zęba wstrzymać się z jedzeniem i piciem przez przynajmniej 2 godziny. Dodatkowo z gorących potraw i płynów najlepiej jest zrezygnować przynajmniej na 24 godziny. W trakcie działania znieczulenia może łatwo dojść do oparzenia okolicy rany.

Istotne jest też unikanie przez pacjenta produktów twardych i wymagających intensywnego żucia. Dlatego też zaleca się, aby osoby po ekstrakcji przeszły tymczasowo na dietę półpłynną. W pierwszych dniach po zabiegu najlepiej sięgać po zupy krem, kisiele, galaretki (bez kawałków owoców) i jogurty, które można pić prosto po wyjęciu z lodówki. Niska temperatura będzie zmniejszać ewentualny obrzęk, łagodzić ból, a także obkurczy naczynia krwionośne, co zredukuje możliwe krwawienie.

Wraz z gojeniem się rany dieta może być urozmaicana o kolejne produkty. Trzeba jednak pamiętać, aby robić to stopniowo, zaczynając od pokarmów miękkich, takich jak warzywa przerobione na puree, koktajle ze zblendowanych owoców, ziemniaki, owsianka, makaron. Zaleca się też, aby w trakcie posiłku przeżuwać stroną, po której nie był przeprowadzany zabieg.

Również napoje kwaśne oraz gazowane nie są zalecane po ekstrakcji zęba. Najlepszym wyborem w takiej sytuacji będzie letnia woda. Trzeba też pamiętać, aby nie pić przez słomkę. Podciśnienie wytworzone podczas ssania może doprowadzić do zerwania skrzepu.

Na szczególną uwagę zasługują także używki w postaci alkoholu oraz nikotyny. W tym przypadku powinny minąć przynajmniej 24 godziny, zanim pacjent sięgnie po papierosa lub alkohol. Jeżeli chodzi o nikotynę, to zaburza ona przepływ krwi, a zaciąganie dymu może przynieść ten sam efekt co picie przez słomkę. Natomiast alkohol wywoływać może podrażnienia w świeżej ranie, co spowalnia proces gojenia.

Jak dbać o higienę jamy ustnej po usunięciu zęba?

Rana po wyrwanym zębie jest niezwykle delikatna, przez co należy powstrzymać się od szczotkowania zębów przynajmniej przez 12 godzin po zabiegu. Myjąc zęby, trzeba szczególnie uważać, aby nie uszkodzić skrzepu. Nie zaleca się też stosowania płynów do płukania jamy ustnej przez pierwszą dobę po ekstrakcji.  Potem można delikatnie płukać usta, używając do tego płynu o działaniu antybakteryjnym, który nie zawiera alkoholu. Dzięki temu łatwiej jest utrzymać w czystość w jamie ustnej.

Jakie mogą być powikłania po usunięciu zęba?

Po ekstrakcji zęba pacjenci najczęściej zgłaszają dolegliwości w postaci bólu i obrzęku. Mogą one utrzymywać się nawet do 2-3 dni od zabiegu i nie muszą oznaczać rozwinięcia się powikłań. Jeżeli pacjent oprócz tego ma podwyższoną temperaturę ciała i jest osłabiony, a ból oraz opuchlizna utrzymują się przez dłuższy czas, oznaczać to może, że doszło do zakażenia. Niektórzy lekarze w ramach profilaktyki infekcji bakteryjnej po zabiegu, zalecają stosowanie antybiotyków.

Innym rodzajem powikłania po ekstrakcji zęba jest tak zwany suchy zębodół. Jest to choroba o podłożu zapalnym, która objawia się silnym bólem promieniującym do małżowiny usznej, skroni i oczodołu. Pojawia się też szczękościsk, nieprzyjemny zapach z ust i białawy nalot w miejscu usuniętego zęba. Suchy zębodół wymaga ponownej wizyty u stomatologa. Podczas wizyty rana po ekstrakcji zostanie otworzona i oczyszczona. Podane zostają też leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Leczenie suchego zębodołu trwa nawet 3 tygodnie.

Źródło: mp.pl

 

Przeczytaj także: Powstaje elektryczny opatrunek o działaniu przeciwbakteryjnym i wspierającym gojenie ran

Przeczytaj bezpłatnie pokrewny artykuł w czasopiśmie „Forum Zakażeń”:

Zmiany w jamie ustnej w przebiegu HIV/AIDS