Potrzeby żywieniowe osób z atopowym zapaleniem skóry przewyższają potrzeby żywieniowe zdrowego człowieka. Pacjent, który jest objęty permanentnym stanem zapalnym będzie potrzebował więcej związków odżywczych, żeby móc prawidłowo funkcjonować. 

Atopowe zapalenie skóry

AZS jest przewlekłą, niezaraźliwą chorobą zapalną skóry. Jej charakterystyczną cechą jest to, że przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Do głównych objawów możemy zaliczyć ogromny świąd skóry w ciągu dnia i w nocy. Występuje ból, zmiany o charakterze rumieniowym i złuszczeniowym oraz duża suchość skóry. Ze względu na wysoką częstotliwość występowania atopowe zapalenie skóry uznawane jest za chorobę cywilizacyjną XXI wieku. Choroba ta zwykle pojawia się w bardzo wczesnym dzieciństwie i w wielu przypadkach utrzymuje się przez całe życie. Pacjenci ze średnią lub ciężką postacią AZS są bardziej narażeni na alergię pokarmową.

Dieta i suplementacja AZS

Obok niezbędnej terapii farmakologicznej i codziennej pielęgnacji skóry kluczowa jest także prawidłowa suplementacja u osób z AZS. Zbilansowana dieta i prawidłowa suplementacja nie tylko odżywiają nasze ciało od wewnątrz i regulują najważniejsze funkcje życiowe organizmu, ale także wpływają pozytywnie na strukturę tkanek.

Dieta osób z AZS powinna być bogata w produkty, które są pełnowartościowym źródłem białka: mleko, jajka i mięso. Osobom uczulonym na mleko i jajka zaleca się spożywanie białka pochodzenia zwierzęcego. Ważnym elementem diety jest wypijanie odpowiedniej ilości wody, która wpływa dodatnio na nawilżenie naskórka. Oprócz tego należy jeść świeże warzywa i owoce. W okresie pylenia roślin większość warzyw i owoców może dawać objawy reaktywności krzyżowej, kiedy to jeden typ przeciwciał reaguje nie z jednym określonym alergenem, ale z dwoma lub więcej. Obróbka termiczna – gotowanie, pieczenie, smażenie – powinna sprawić, że te produkty będą bezpieczne. Witaminy są wrażliwe na obróbkę termiczną, dlatego jeśli można powinno jeść się warzywa surowe.

Witaminy dobre dla skóry

Witamina D bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, w tym w produkcji katelicydyny. Jest to peptyd, który chroni skórę przed rozwojem groźnych dla komórek infekcji. Bierze również udział w podziałach komórkowych. Najprostszą drogą do uzupełnienia witaminy D jest ekspozycja ciała na słońce. Suplementacja wit. D nie zawsze oznacza, że mamy jej odpowiednie stężenie. Kiedy w diecie brakuje magnezu i wapnia, witamina D będzie się źle wchłaniała. Wit. D rozpuszcza się w tłuszczach i powinna być tak spożywana, a nie między posiłkami, co wpływa na jej mniejszą wchłanialność. Witaminę D znajdziemy między innymi w rybach morskich, żółtkach jaj i nabiale. Obok witaminy D ważna jest suplementacja wit. C. Razem wpływają korzystnie na budowę włókien kolagenu skóry. Wit. C znajduje się np. w papryce, pomidorach i natce pietruszki. Dodatkową suplementację lub modyfikację swojej diety najlepiej skonsultować z lekarzem lub farmaceutą.

Mikroelementy ważne w diecie osób chorych na AZS to cynk i żelazo. Niedobór tych dwóch związków może pogłębiać rozwój choroby alergicznej. Jeśli pacjent jest na diecie eliminacyjnej ilość białek pochodzenia krowiego będzie deficytowa. Podobnie będzie to prowadzić do niedoboru wapnia. Pacjenci z alergią na mleko, wykazują większą potrzebę zbilansowania diety pod kątem wapnia, którego niedobór może prowadzić do wystąpienie osteoporozy. Aby tego uniknąć, zalecane jest włączenie nawet symbolicznej suplementacji.

Kolejnym ważnym elementem diety są kwasy omega. Korzystny wpływ suplementacji kwasami omega został potwierdzony badaniami. Kwasy DHA, które należą do grupy omega 3 pozytywnie wpływają na funkcje skóry. Odpowiednie wysycenie organizmu kwasami DHA potrafi zmniejszać ciężkość choroby alergicznej.

Dieta u pacjentów z AZS powinna być uzupełniona o odpowiednią podaż tłuszczów. Dostarczenie przeciwzapalnych kwasów tłuszczowych, które znajdują się w olejach roślinnych, jest dobrym rozwiązaniem. Może to być łyżeczka oliwy lub oleju np. rzepakowego z dobrego źródła. Zbyt niska ilość związków przeciwzapalnych w diecie, która składa się z kilku bezpiecznych produktów, może skutkować zaostrzeniem stanu zapalnego. U pacjentów z AZS ciężko dostarczyć tych wszystkich związków wraz z dietą, dlatego powstaje potrzeba suplementacji.

Najczęstsze błędy żywieniowe

Nadmierne eliminacje pokarmowe nie pomagają w doprowadzaniu skóry do lepszego stanu ani do zmniejszenia stanu zapalnego. Wręcz przeciwnie, mogą napędzać atopowe zapalenie skóry. W diecie niedoborowej, w której brakuje podstawowych związków przeciwzapalnych i budulcowych, występuje gorszy przebieg atopowego zapalenia skóry. Powinno szukać się tych pokarmów, które są dla pacjentów bezpieczne i które pozwolą na dostarczenie potrzebnych związków odżywczych. Jedną z przyczyn nadmiernych eliminacji pokarmowych u pacjentów jest strach przed włączeniem nowych pokarmów. W okresie remisji boją się, że wprowadzając nowe produkty doprowadzą do pogorszenia AZS. Pacjenci z ciężkim przebiegiem AZS podobnie unikają wyjścia poza swoją bezpieczną przestrzeń pokarmową, bo boją się pogorszenia i tak już ciężkiego AZS. Obserwowane są też zbyt długo prowadzone eliminacje pokarmowe. Po 4-5 latach można podejrzewać, że prawdopodobnie rozwinęła się tolerancja na te białka, po których spożyciu wcześniej występowała reakcja alergiczna. Szczególnie w przypadku dziecięcych alergenów.

Ważne jest, aby w przypadku wystąpienia niepokojących objawów poddać się diagnozie. Jeśli obawy się potwierdzą należy udać się do dietetyka, który zna się na alergii. Skorzystać z pomocy lekarza alergologa, dermatologa i dietetyka. Pomoże to zapanować nad alergią, nad jej rozwojem i progresją tudzież zachować spokój.

Źródło: ALAB Laboratoria, Bepanthen.pl