Po ugryzieniu przez zwierzę dzikie lub domowe z rodziny psowatych występuje ryzyko zakażenia wścieklizną. Ponadto prowadzi to do powstania rany szarpanej lub kąsanej. Sprawdź, jak zapobiegać wściekliźnie, a także jak postępować z urazem wywołanym przez ugryzienie zwierzęcia.

Wścieklizna wywoływana jest przez wirusa z rodzaju Lyssavirus. Do zakażenia najczęściej dochodzi poprzez ugryzienie przez zwierzę. Chorobę tę przenoszą: psy, wilki, lisy, kojoty, psy dingo, nietoperze, ale także wiewiórki, sarny, koty. Jest to zoonoza, czyli choroba, która przenosi się ze zwierząt na człowieka. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia rocznie z powodu wścieklizny umiera na świecie 30 000–70 000 ludzi. Wścieklizna jest chorobą, na którą nie ma lekarstwa i bez profilaktyki kończy się niemal 100% śmiertelnością.

Jeśli nie ma pewności do tego, czy zwierzę było zaszczepione na wściekliznę, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. W celu zapobiegnięcia chorobie istnieje szczepionka, którą podaje się jak najszybciej po narażeniu na zakażenie wg określonego schematu, o czym zdecyduje lekarz kwalifikujący do szczepienia, który może zalecić także np. podanie dodatkowo surowicy odpornościowej. Należy pamiętać, że w momencie wystąpienia objawów wścieklizny, szczepionka jest już nieskuteczna. Nie istnieje też swoiste leczenie wścieklizny u ludzi.

Objawy wścieklizny

Okres inkubacji może trwać od 1 do 3 miesięcy, w skrajnych przypadkach aż 12 miesięcy. Wirus najszybciej się rozprzestrzenia w silnie unerwionych miejscach, takich jak twarz.

Wścieklizna ma trzy fazy objawów: najpierw faza zwiastunów (prodromalna), następnie ostra faza neurologiczna (mózgowa lub porażenna), a potem śpiączka, która bezpośrednio poprzedza zgon.

Faza zwiastunów – charakteryzuje się występowaniem gorączki, złego samopoczucia, bólami głowy, nudnościami i wymiotami. U większości chorych występują zaburzenia czucia, ból lub świąd w okolicy miejsca zranienia. Z reguły występowania wymienionych objawów rana jest już zwykle zagojona.

Faza neurologiczna – może mieć dwie postacie: mózgowa, która występuje u zdecydowanej większości chorych (80%), oraz porażenna, która jest dużo rzadsza. Wścieklizna mózgowa objawia się gorączką, dezorientacją, omamami, pobudzeniem, niekontrolowanymi skurczami mięśni, nadpobudliwością i drgawkami. Mogą wystąpić nadmierna potliwość, ślinienie się i rozszerzenie źrenic. Faza ta objawia się również wodowstrętem, czyli mimowolnymi, bolesnymi skurczami przepony i dodatkowych mięśni oddechowych, krtaniowych i gardłowych w odpowiedzi na połykanie płynów. Wścieklizna porażenna często manifestuje się silnym osłabieniem mięśni. Osłabienie rozprzestrzenia się stopniowo. Obie postaci fazy neurologicznej kończą się zgonem pacjenta.

Postępowanie z raną po ugryzieniu przez zwierzę

Ugryzienie przez zwierzę wiąże się również z wystąpieniem rany szarpanej lub kąsanej (zobacz także: 3 najważniejsze zasady w leczeniu ran ostrych).

Rana szarpana ma nieregularny kształt. Uraz ten bardzo często obficie krwawi. Ranę należy oczyścić, by zapobiec rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów. Tuż po przemyciu rany należy zabezpieczyć uszkodzenie gazą jałową, a następnie bandażem elastycznym.

Rana kąsana może być zakażona bakteriami znajdującymi się w ślinie zwierzęcia i z tego powodu często trudno się goi. Po przemyciu rany wodą z mydłem należy, zabezpieczyć uszkodzenie gazą jałową, a następnie bandażem elastycznym. Ranę należy jak najszybciej opatrzyć i skontaktować się z lekarzem.

Źródło: gov.pl, mp.pl, forumleczeniaran.pl