Sepsa, inaczej posocznica, to specyficzna reakcja organizmu na zakażenie. Może objawiać się gorączką, występowaniem dreszczy czy złym samopoczuciem. Alarmującym sygnałem świadczącym o sepsie jest również wysypka wybroczynowa, nieblednąca pod wpływem ucisku. Takie krwotoczne zmiany skórne wymagają pilnej interwencji medycznej.
Sepsa może być konsekwencją każdego zakażenia, a najbardziej narażone są na nią małe dzieci i starsi schorowani ludzie. Sepsa jest stanem zagrożenia życia – doprowadza do uszkodzenia tkanek i narządów wskutek niewłaściwej reakcji organizmu na zakażenie. Organizm zamiast wykorzystywać swoje mechanizmy ochronne, by zwalczyć inwazję patogenów, zaczyna walczyć z własnymi komórkami i tkankami.
Wysypka wybroczynowa objawem zaawansowanej sepsy
Sepsa charakteryzuje się wysoką śmiertelnością z powodu mało swoistych objawów, szczególnie na początku jej rozwoju. Należą do nich m.in. gorączka, dreszcze, poczucie zimna, szybki oddech, duszność, ból i złe samopoczucie, spocona skóra, przyspieszone bicie serca, dezorientacja. Te objawy mogą wskazywać na wiele innych problemów, np. grypę czy przeziębienie, dlatego wykrycie sepsy jest tak trudne.
Jednym z objawów sepsy jest również specyficzna wysypka wybroczynowa (krwotoczna), która nie blednie pod wpływem ucisku. Zmiany mają postać niewielkich, licznych plamek w kolorze od czerwonego po brunatny. Wybroczyny są spowodowane przez zakrzepy krwi w naczyniach i mogą przebiegać wraz ze zmianami martwiczymi skóry. Pojawienie się takich zmian na skórze jest groźnym symptomem i świadczy o poważnym zaawansowaniu sepsy. Na końcowym etapie ciało chorego pokrywają rozległe wybroczyny, które zlewają się w większe plamy. Wysypka nie pojawia się jednak we wszystkich przypadkach sepsy, natomiast w razie jej wykrycia należy jak najszybciej udać się na SOR (szpitalny oddział ratunkowy) lub wezwać pogotowie ratunkowe. W przypadku sepsy liczy się czas – im szybciej chory znajdzie się w szpitalu, tym większe szanse przeżycia.
Sepsa – czy jest uleczalna?
W leczeniu sepsy najważniejsze jest jak najszybsze podanie antybiotyków oraz intensywna opieka medyczna (dożylne podawanie płynów, podtrzymanie czynności życiowych, oddychania i krążenia, za pomocą tlenu, leków i aparatury medycznej). Niekiedy konieczne jest również leczenie nerkozastępcze oraz uzupełnienie czynników krzepnięcia. Kolejnym istotnym krokiem jest również ustalenie drobnoustroju, który odpowiedzialny jest za wywołanie sepsy, a także wykrycie i w miarę możliwości usunięcie ogniska będącego źródłem zakażenia (np. opróżnienie ropnia albo usunięcie zakażonego drenu).
Całkowite wyleczenie sepsy jest możliwe, jeżeli usunięte zostanie zakażenie bakteryjne, które wywołało sepsę. Możliwe jest natomiast wystąpienie powikłań takich jak: zmiany martwicze obwodowych części ciała (np. palców rąk i nóg), co może wiązać się z koniecznością amputacji, ubytki skóry, powikłania neurologiczne (napady padaczkowe, niedosłuch, porażenia ruchowe kończyn, zaburzenia pamięci, zaburzenia emocjonalne).
U osób z wysokim ryzykiem rozwoju sepsy, np. w przypadku niedoborów odporności, anatomicznym czy czynnościowym brakiem śledziony, a także osobom wyjeżdżającym w tereny endemiczne, by zapobiegać sepsie, zalecane są szczepienia przeciwko meningokokom.
Źródła: pacjent.gov.pl, mamotoja.pl, mp.pl
