Biopsja skóry – na czym polega i jak pielęgnować ranę po zabiegu?

Ten tekst przeczytasz w 3 min.

Biopsja skóry to podstawowy zabieg przeprowadzany w celu diagnostyki chorób dermatologicznych. Jest w pełni bezpieczny i rzadko prowadzi do wystąpienia powikłań. Ranę po biopsji skóry należy odpowiednio pielęgnować. Prawidłowa higiena wpływa na szybsze gojenie, zmniejsza ryzyko infekcji i powstania nieestetycznej blizny.

Biopsja skóry to zabieg polegający na pobraniu fragmentu skóry w celu przeprowadzenia badania histopatologicznego. Biopsję wykonuje się także jako procedurę leczniczą, a także kontrolną w trakcie leczenia. Zabieg można wykonać praktycznie z każdego miejsca skóry, również błony śluzowej jamy ustnej, narządów płciowych czy aparatu paznokciowego.

Wskazania i przeciwwskazania do wykonania biopsji skóry

Wskazaniem do wykonania biopsji jest podejrzenie nowotworu skóry, stany przedrakowe skóry, choroby tkanki łącznej, choroby zapalne skóry, zmiany w błonie śluzowej jamy ustnej lub narządów płciowych, podejrzenie chłoniaka skóry czy łuszczyca.
Zabiegu nie można jednak przeprowadzić na obumarłej tkance (martwicy), a także na skórze pokrytej strupami lub owrzodzeniami, ponieważ uniemożliwia to poprawne przeprowadzenie badania. Biopsji nie powinny również poddawać się osoby z niewyrównanymi zaburzeniami krzepnięcia krwi.

Jak wygląda zabieg biopsji skóry?

W praktyce klinicznej istnieją dwie metody przeprowadzania biopsji skóry. Najczęstszą techniką jest zabieg przy użyciu sztancy (przypominającej strzykawkę) wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Za pomocą tej metody można pobrać tkankę na odpowiedniej głębokości. Sztancę ustawia się prostopadle do skóry i ruchami lekko obrotowymi wycina się bloczek tkanek od podstawy. Rana następnie jest szyta lub pozostawiana do samoistnego wygojenia. Biopsja trwa kilka minut i nie wymaga szczególnego przygotowania. Po zabiegu pacjent może od razu wrócić do codziennych czynności.
Drugą metodą jest biopsja wycięciowa, która polega na chirurgicznym wycięciu fragmentu skóry w znieczuleniu miejscowym. Technikę te stosuje się zwykle w procedurze usunięcia nowotworów skóry lub atypowych zmian melanocytowych, zlokalizowanych głęboko w skórze lub tkance podskórnej. Zmiana wycinana jest za pomocą skalpela. Po zabiegu niekiedy konieczne jest założenie szwów.
Biopsja skóry jest zabiegiem w pełni bezpiecznym i rzadko pojawiają się po nim jakiekolwiek powikłania. Najczęstszym jest krwiak w miejscu pobrania, który szybko się wchłania.

Jak dbać o ranę po biopsji?

American Academy of Dermatology Association (AAD) opublikowało zalecenia dotyczące pielęgnacji rany po biopsji skóry. Jak podkreślono w komunikacie – odpowiednia higiena rany wpływa na szybsze jej gojenie, zmniejsza ryzyko infekcji i powstania nieestetycznej blizny.
Każdorazowo przed zmianą opatrunku należy dokładnie umyć dłonie. Wskazane jest unikanie dotykania rany, ze względu na ryzyko przedostania się do niej drobnoustrojów. Ranę można oczyścić pod bieżącą wodą z dodatkiem łagodnego i niepodrażniającego mydła. Następnie obszar skóry należy dokładnie opłukać i delikatnie osuszyć ręcznikiem papierowym lub czystym ręcznikiem. Skórę można kolejno opatrzyć za pomocą jałowej gazy i bandaża lub samoprzylepnego opatrunku. Opatrunek należy zmieniać raz na dobę, tak długo, jak zaleci lekarz (rana po biopsji goi się około 7-10 dni). Ponadto ranie należy zapewnić odpowiednio wilgotne środowisko gojenia, które wpływa na szybszą regenerację tkanek. W tym celu ranę można posmarować środkiem natłuszczającym, np. wazeliną.
W przypadku wystąpienia krwawienia z rany, jak zaleca AAD, należy uciskać uraz sterylnym gazikiem nieprzerwanie przez 20 minut. Jeżeli po tym czasie krwawienie nie ustąpi, konieczne jest skontaktowanie się z lekarzem lub innym specjalistą. W przypadku odczuwania bólu w ranie, można stosować doustne środki przeciwbólowe dostępne w aptece lub okłady z lodu. Jeżeli ból nasila się, a pacjent obserwuje dodatkowo zwiększony obrzęk, ciepło wokół rany, wydzielinę ropną, a także, gdy występuje gorączka, należy skontaktować się z odpowiednim specjalistą. Objawy te mogą świadczyć o infekcji bakteryjnej.
Eksperci AAD zalecają, by po wykonaniu biopsji i wygojeniu się rany, unikać wystawiania skóry na słońce. W słoneczne dni skórę należy zakrywać odzieżą i używać preparatów przeciwsłonecznych z SPF 30 lub wyższych.
Źródła: mp.pl, AAD

Przeczytaj także: Bezinwazyjna biopsja? Naukowcy pracują nad nową technologią diagnostyki nowotworów skóry