Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV) to czynnik etiologiczny wielu chorób skóry. Zmiany skórne mogą stanowić jeden z najwcześniejszych objawów zakażenia. Statystyki wskazują, że nawet 17 proc. osób zarażonych wykazuje przynajmniej jeden objaw skórny.
Wśród chorób dermatologicznych związanych z zakażeniem HCV wyróżnia się zapalenia naczyń, choroby autoimmunologiczne oraz metaboliczne. Mogą one wystąpić zaórwnno w ostrej, jak i przewlekłej fazie choroby. W literaturze specjalistycznej wyróżnia się cztery kategorie schorzeń skórnych związanych z zapaleniem wątroby typu C.
Pierwsza kategoria to choroby skórne o potwierdzonym związku z HCV. Należą do nich krioglobulinemia mieszana, porfiria skórna późna oraz liszaj płaski. Do kategorii drugiej zalicza się choroby, których związek z zakażeniem HCV jest możliwy: guzkowe zapalenie tętnic, zespół Sjogrena, świerzbiączkę oraz łuszczycę. Kategoria trzecia skupia przypadki kazuistyczne – leukocytoklastyczne zapalenie naczyń, pokrzywka, rumień wielopostaciowy, zespół Behceta. Ostatnia kategoria zawiera polekowe reakcje skórne związane z interferonem, który stosuje się w terapii HCV.
Krioglobulinemia mieszana
Według statystyk nawet 90 proc. pacjentów, u których występują zmiany skórne charakterystyczne dla krioglobulinemii, jest zakażonych wirusem HCV. Wśród zmian skórnych występujących w przebiegu tej choroby wyróżnia się: plamicę uniesioną, wykwity pokrzywkowe, sinicę, hiperpigmentację. Zmiany chorobowe nasilają się pod wpływem zimna.
W ostrych postaciach krioglobulinemii mieszanej mogą wystąpić owrzodzenia krwotoczne, głębokie nadżerki i martwica w obrębie kończyn.
Porfiria skórna późna
Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C to najczęstsze zakażenie wirusowe związane z porfirią skórną późną. Statystyki wskazują, że odsetek pacjentów, u których porfiria współwystępuje z zakażeniem HCV, w południowej Europie może wynosić nawet 70-90 proc., natomiast w północnej części kontynentu, a także w Australii i Anglii 20 proc.
Zmiany skórne w przebiegu porfirii obejmują niezapalne pęcherze, którym może towarzyszyć krwawienie, zaburzenia pigmentacji, późne zmiany twardzinowe, owrzodzenia, dystroficzne zwapnienia. W miejscach, gdzie występują pęcherze, może dochodzić do powstawania blizn. Skóra staje się delikatna, podatna na uszkodzenia.
Liszaj płaski
Według licznych badań liszaj płaski jest w wielu przypadkach związany z zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C. Niektóre badania wskazują, że wirus HCV może być zaangażowany w patogenezę liszaja płaskiego. Ponadto leczenie interferonem może zaostrzać objawy liszaja płaskiego.
Zmiany skórne występujące w przebiegu liszaja płaskiego mają postać lśniących, płaskich grudek o sinofioletowym lub szarobrązowym zabarwieniu, które mają skłonność do zlewania się. Zmianom towarzyszy świąd. Goją się z pozostawieniem przebarwień.
W niektórych postaciach liszaja płaskiego mogą występować pęcherze, nadżerki, owrzodzenia i rogowaciejące guzy.
Źródła:
A. Rebora, „Choroby skóry związane z wirusem zapalenia wątroby typu C: fakty i kontrowersje”, „Dermatologia po Dyplomie” 2011, 2(3): 46-56.
A. Kaszuba, A. Rek, „Skórne manifestacje zaburzeń hematologicznych – krioglobulinemia, kriofibrynogemia, plamice”, w: „Zmiany skórne w chorobach ogólnoustrojowych”, red. A. Kaszuba, 2018
D.M. Mehrholz, P. Flis i in., „Porfiria skórna późna — opis przypadku ciężkiego przebiegu chorobyu kobiety uzależnionej od alkoholu”, „Forum Dermatologicum” 2016, 2(2): 90-94.
Przeczytaj także: Zmiany skórne w przebiegu zespołu Cogana