Naukowcy z Izraela odkryli, że właściwości warzyw krzyżowych, m.in. brokułów, mogą być skuteczne w zwalczaniu biofilmu bakteryjnego. Podczas badań rozwiązanie było w stanie rozłożyć biofilmy dwóch różnych patogenów. Eksperci mają nadzieję, że odkrycie to przyczyni się do opracowania nowych środków przeciwbiofilmowych.
Jednym z największych wyzwań w leczeniu ran zakażonych jest biofilm – złożone skupisko jednego lub wielu gatunków drobnoustrojów pokrytych macierzą zewnątrzkomórkową, która chroni bakterie przed działaniem antybiotyków i układu immunologicznego.
Biofilm znacznie utrudnia gojenie się ran – przyczynia się do powiększenia obszaru rany oraz powoduje hipoksję tkanek, co prowadzi do powstawania martwicy trudnej do usunięcia. Biofilm jest również poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia pacjenta i może powodować infekcję ogólnoustrojową, a nawet sepsę.
Maść z DIM rozkłada biofilm i przyspiesza gojenie
Naukowcy z Uniwersytetu Ben-Guriona w Negewie (BGU; Izrael) odkryli, że właściwości warzyw krzyżowych, m.in. brokułów, mogą znaleźć zastosowanie w skutecznym zwalczeniu biofilmu. Badacze dostrzegli, że fitochemiczny 3,3′-diindolilometan (DIM), który naturalnie występuje w brokułach, rozkłada biofilm bakteryjny. W przeprowadzonych badaniach na modelach zwierzących eksperci użyli syntetycznej maści z zawartością DIM. Związek ten z powodzeniem rozłożył biofilmy chroniące dwa różne patogeny, w tym Acinetobacter baumannii i Pseudomonas aeruginosa – umożliwiając ich eliminację odpowiednio w 65 proc. i 70 proc. przypadków. Ponadto naukowcy zauważyli, że DIM wprowadzony do rany zakażonej znacznie przyspieszył proces gojenia. Średni czas zamknięcia ran leczonych tradycyjnie wyniósł 10 dni, w porównaniu z 5 dniami w przypadku ran leczonych maścią na bazie DIM.
Odkrycia zostały opisane w czasopiśmie naukowym „Pharmaceutics”. Eksperci wyjaśniają, że ich badania mogą przyczynić się do opracowania nowych środków przeciwbiofilmowych. Dalszy rozwój i komercjalizację technologii prowadzi firma biofarmaceutyczna LifeMatters. Badania są obecnie w fazie przedklinicznej, a naukowcy skupiają się na wykorzystaniu odkrycia do zwalczania opornych bakterii płuc u pacjentów z mukowiscydozą.
Jakie są obecne metody walki z biofilmem w ranie?
W leczeniu ran z obecnością biofilmu aktualnie najskuteczniejszym rozwiązaniem jest jego fizyczne usunięcie z rany – poprzez zdrapanie lub opracowanie chirurgiczne. Istotne jest także dokładne i regularne oczyszczanie rany. Biofilm posiada jednak zdolność do regeneracji, dlatego w ciągu 24 godzin od naruszenia jego struktur konieczne jest zastosowanie nowoczesnych antyseptyków. W praktyce klinicznej w celu kontroli biofilmu można również stosować specjalistyczne opatrunki o właściwościach antybakteryjnych oraz środki przeciwbiofilmowe.
Antybiotykoterapię doustną zaleca się jedynie wtedy, gdy znane są wyniki badan mikrobiologicznych oraz pojawiły się objawy infekcji ogólnoustrojowej. Nieprawidłowo wdrożona antybiotykoterapia może przyczynić się do odnawiania struktury biofilmu. Z kolei antybiotykoterapia miejscowa jest stanowczo niewskazana, ponieważ antybiotyk nie przedostaje się przez wiele warstw biofilmu, a więc nie ma możliwości, by osiągnąć w ranie terapeutyczne stężenie leku.
Źródła: sciencedaily.com, forumleczeniaran.pl