Skala CEAP jest we współczesnej praktyce klinicznej podstawą klasyfikacji przewlekłej niewydolności żylnej. Jakie czynniki obejmuje i jakie jest jej zastosowanie?
Skala CEAP powstała jako efekt pracy międzynarodowego komitetu American Venous Forum w 1994 roku. Stanowi ona kompleksowy system klasyfikacji, który ułatwia diagnozowanie i porównywanie różnych przypadków przewlekłych zaburzeń żylnych. Klasyfikacja CEAP została zatwierdzona na całym świecie i jest obecnie uważana za standard w diagnostyce niewydolności żylnej.
Skala CEAP uwzględnia podział kliniczny (clinical – C), etiologiczny (etiological – E), anatomiczny (anatomical – A) i patofizjologiczny (pathophysiological – P).
Ocena objawów klinicznych
W klasyfikacji objawów klinicznych skala CEAP uwzględnia siedem poziomów, które wyróżnia się na podstawie stanu skóry kończyn dolnych oraz obecności obrzęków, teleangiektazji i owrzodzeń.
– C0 – brak widocznych zmian w badaniu klinicznym,
– C1 – teleangiektazje, żyły siatkowate,
– C2 – żylaki,
– C3 – obrzęki bez zmian skórnych,
– C4 – przebarwienia, wypryski, lipodermatoskleroza,
– C5 – zmiany skórne z poprzednich grup i ślady po wygojonych owrzodzeniach żylnych,
– C6 – zmiany skórne z grup C1 do C4 i czynne owrzodzenia żylne.
Ustalenie etiologii choroby
W skali CEAP wyróżnia się trzy czynniki etiologiczne zaburzeń układu żylnego.
Ec – zmiany wrodzone,
Ep – pierwotne zmiany o nieznanej przyczynie powstania,
Es – zmiany nabyte (pozakrzepowe, pourazowe, inne).
Podział anatomiczny
Klasyfikacja anatomiczna w ramach skali CEAP uwzględnia żyły powierzchowne (As), żyły głębokie (Ad) oraz żyły przeszywające (Ap).
As – żyły powierzchowne:
1 – teleangiektazje, żylaki siatkowate, 2 – żyła odpiszczelowa powyżej kolana, 3 – żyła odpiszczelowa poniżej kolana, 4 – żyła odstrzałkowa, 5 – inne żyły powierzchowne.
Ad – żyły głębokie:
6 – żyła główna dolna, 7 – żyła biodrowa wspólna, 8 – żyła biodrowa wewnętrzna, 9 – żyła biodrowa zewnętrzna, 10 – żyła miednicy, 11 – żyła udowa wspólna, 12 – żyła udowa głęboka, 13 – żyła udowa powierzchowna, 14 – żyła podkolanowa, 15 – żyły głębokie podudzia, 16 – żyły mięśniowe.
Ap – żyły przeszywające:
17 – żyły przeszywające uda, 18 – żyły przeszywające podudzia.
Przyczyny patofizjologiczne
Przy określaniu patofizjologii zmian żylnych uwzględnia się obecność refluksu, niedrożność żył oraz współistnienie tych objawów.
– Pr – refluks,
– Po – niedrożność,
– Pr,o – refluks i niedrożność.
Źródła:
A. Jaroszyński, R. Zubilewicz, „Przewlekła choroba żylna”, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, 9(5); 400-404.
G. Bręborowicz, M. Ropacka-Lesiak, J. Kasperczak, „Definicja, podział oraz diagnostyka przewlekłej niewydolności żylnej – część II”, Ginekologia Polska 2013, 84, 51-55.
Przeczytaj także: Zmiany skórne w przebiegu choroby Bowena