Operacje bariatryczne zapobiegają rozwojowi takich chorób jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i zakrzepica żył głębokich. Chirurgia bariatryczna odgrywa też istotną rolę w leczeniu i profilaktyce trudno gojących się ran i wpływa na poprawienie jakości życia pacjenta.
W leczeniu skrajnej otyłości stosowana jest chirurgia bariatryczna, polegająca na zmniejszeniu żołądka i ograniczeniu łaknienia, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia masy ciała. Wyróżniane są trzy typy zabiegów bariatrycznych: metody restrykcyjne, metody zmniejszające wchłanianie spożytego pokarmu oraz kombinacje tych dwóch metod.
Metody restrykcyjne służą ograniczeniu objętości przyjmowanych pokarmów. W tym celu stosowane są rękawowa resekcja żołądka, która polega na usunięciu części żołądka, oraz zabieg założenia regulowanej opaski na żołądek. Metodą ograniczającą wchłanianie spożytego pokarmu jest zmniejszenie żołądka, a wśród technik łączących obie metody wyróżnia się zabiegi stworzenia pomostu omijającego żołądek oraz stymulacji elektrycznej żołądka.
Wskazania do przeprowadzenia operacji bariatrycznej
Chirurgia bariatryczna jest wskazana dla pacjentów w wieku 18-60 lat, których BMI jest równe lub większe niż 40 kg/m2 oraz w przypadku osób z BMI między 35 a 40 kg/m2 cierpiących na choroby współistniejące, takie jak: cukrzyca typu 2, choroby układu sercowo-oddechowego, zaawansowane choroby stawów, problemy psychologiczne związane z otyłością, dyslipidemią czy obturacyjnym bezdechem podczas snu. W przypadku pacjentów z BMI między 30 a 35 kg/m2 oraz pacjentów powyżej 60. roku życia kwalifikacja do zabiegu wymaga indywidualnego rozważenia możliwych korzyści oraz ryzyka wystąpienia powikłań.
Zalety operacji bariatrycznych
Utrata wagi zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Przeprowadzenie operacji bariatrycznej redukuje ryzyko pojawienia się takich schorzeń jak migrena, depresja, udar mózgu, astma, obturacyjny bezdech senny, nadciśnienie tętnicze, stłuszczenie wątroby, zespół metaboliczny, cukrzyca typu 2, wysiłkowe nietrzymanie moczu, torbielowatość jajników, zwyrodnienia i choroby zapalne stawów oraz zakrzepica żył głębokich.
Operacja bariatryczna jako profilaktyka w leczeniu ran
Otyłość jest jednym z czynników wpływających na opóźnienie gojenia się ran, a jednocześnie może stanowić przyczynę ich powstawania. Z tego powodu operacje bariatryczne pełnią funkcję profilaktyki w leczeniu ran.
Pacjenci otyli często cierpią na niedożywienie jakościowe, które wynika z niedostarczania do organizmu odpowiednich składników odżywczych i budulca w postaci białka oraz prowadzi do spowolnienia regeneracji tkanek. Ponadto u chorych na otyłość komórki są słabiej ukrwione, a w konsekwencji gorzej natlenione, co dodatkowo utrudnia ich regenerację.
W fałdach skóry osób otyłych łatwo powstają odparzenia i odleżyny. Ze względu na duże obciążenie kończyn dochodzi do obrzęków, co zwiększa ryzyko owrzodzeń. Osoby otyłe są również zagrożone wystąpieniem cukrzycy, a w konsekwencji rozwojem zespołu stopy cukrzycowej.
Operacja bariatryczna, a w konsekwencji zmniejszenie wagi i poprawa bilansu makroelementów i pierwiastków, prowadzi do ograniczenia czynników wpływających na występowanie i rozwój trudno gojących się ran, jak również sprzyja utrzymaniu skóry w dobrej kondycji i usprawnia jej regenerację. U pacjentów poddanych leczeniu chirurgicznemu zaobserwowano również zmniejszenie objawów łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów.
Przeciwwskazania do przeprowadzenia operacji bariatrycznej
Chirurgicznego leczenia otyłości nie można zastosować w sytuacji, gdy występują zaburzenia psychiatryczne, takie jak zaburzenia osobowości lub ciężka depresja, choroby endokrynologiczne i choroby zapalne przewodu pokarmowego. Nie należy stosować operacji bariatrycznych, kiedy pacjent cierpi na choroby nowotworowe lub refleks przełyku, a także w przypadku alkoholizmu lub nadmiernego, chorobliwego apetytu. Przeciwwskazaniem jest również sytuacja, w której pacjent ze względów ekonomicznych, zdrowotnych lub innych nie będzie mógł zostać otoczony właściwą i długofalową opieką pooperacyjną.
Projekt pilotażu KOS-BAR
W maju 2021 r. do konsultacji publicznych trafił projekt w sprawie pilotażowego programu kompleksowej opieki specjalistycznej nad osobami leczonymi z powodu otyłości olbrzymiej – KOS-BAR. Do udziału w projekcie zaproszone będą osoby, które kwalifikują się do leczenia chirurgicznego. W ramach programu pacjent będzie miał zapewnione przygotowanie do zabiegu, opiekę przedoperacyjną w okresie od 3 do 6 miesięcy, wykonanie zabiegu, a także indywidualny plan rehabilitacji. KOS-BAR obejmuje też wsparcie psychologiczne dla chorych oraz wizyty kontrolne, mające na celu stałe monitorowanie efektów zabiegu.
Źródła: ournals.viamedica.pl, ecz-otwock.pl
Przeczytaj także: Poznański szpital jako pierwszy w Polsce korzysta z inteligentnego stołu operacyjnego przeciw odleżynom
