Czarny lub brązowy kolor pokrywający ranę lub jej część może świadczyć o martwicy (nekrozie), czyli obumieraniu tkanek. Przyczyną jej powstawania może być zmiażdżenie tkanek, długotrwały ucisk lub infekcja bakteryjna. Martwica powinna być jak najszybciej usunięta z rany. Istnieje kilka metod, które mogą zaradzić temu problemowi.
Obecność martwicy uniemożliwia powstawanie w tym miejscu nowych i zdrowych tkanek, a także może prowadzić do wstrząsu oraz niewydolności narządów, a w skrajnych przypadkach – do śmierci pacjenta. Dlatego tak istotne jest jak najszybsze wdrożenie postępowania terapeutycznego i prawidłowa pielęgnacja rany.
Dlaczego w ranie powstaje martwica?
Martwica jest obumarciem komórki w żywym organizmie. Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu nekrozy jest zmiażdżenie tkanek lub długotrwały ucisk na tkankę, co powoduje zablokowanie przepływu krwi. Do tkanek nie docierają substancje odżywcze i tlen, a więc dochodzi do ich obumarcia. Inną przyczyną rozwoju martwicy może być również infekcja bakteryjna. Drobnoustroje odpowiedzialne za rozwój zakażenia prowadzą w takim przypadku do rozkładu lub gnicia tkanek. Przyczynami martwicy mogą być także niedokrwienie, niedotlenienie, zadziałanie czynnika toksycznego, chemicznego lub termicznego (oparzenia, odmrożenia) oraz nieprawidłowa pielęgnacja ran.
Wyróżnia się trzy rodzaje martwicy: suchą (wysuszenie tkanek, bez obecności drobnoustrojów), mokrą (przebiega z infekcją bakteryjną) i gazową.
Martwica w pierwszym stadium objawia się bólem, obrzękiem i zaczerwienieniem wokół rany. Skóra podczas dotyku może wydawać charakterystyczny dźwięk przypominający trzeszczenie. W kolejnych etapach pojawiają się pęcherze wypełnione treścią ropną i gazem, a z rany wydobywa się nieprzyjemny, gnilny zapach. Martwicy mogą towarzyszyć objawy ogólne, np. złe samopoczucie, przyspieszone tętno, spadek ciśnienia tętniczego krwi i podwyższona temperatura.
Jak poradzić sobie z martwicą?
Martwicę z rany można usunąć fizycznie z wykorzystaniem metod chirurgicznych lub poprzez autolityczne usunięcie (rozpuszczenie martwicy). Rozpuszczenia martwicy dokonuje się poprzez zmianę środowiska gojenia rany na wilgotne. Służą do tego specjalistyczne opatrunki hydrożelowe lub hydrokoloidowe, które przyczyniają się do rozpuszczania martwicy i pozwalają na łatwe oddzielenie martwicy od łożyska rany, a także stymulują komórki pacjenta do produkcji enzymów oczyszczających ranę. Metoda ta jest przyjazna pacjentowi – nie powoduje bólu i krwawienia – ale może trwać dłużej w porównaniu z chirurgicznym usunięciem martwicy.
Ponadto pojawienie się martwicy w ranie wymaga prawidłowej pielęgnacji, a więc dokładnego i regularnego oczyszczania rany, odkażania rany za pomocą specjalistycznych środków oraz zaopatrywania odpowiednimi opatrunkami.
Źródła: apteline.pl, centrumflebologii.pl, poradnikzdrowie.pl
