W przypadku ran oparzeniowych do oceny głębokości uszkodzeń stosuje się czterostopniową skalę. Podczas badania należy zwrócić uwagę m.in. na stan łożyska i brzegów rany. W jaki sposób prawidłowo ocenić oparzenie?
Oceny rany należy dokonać podczas pierwszej wizyty pacjenta w gabinecie. Podstawowym narzędziem, które należy wykorzystać do tego celu, jest tzw. trójkąt rany.
Więcej informacji na temat oceny rany znajdziesz tutaj
Następnie ranę należy ocenić w skali, która odpowiada etiologii rany:
- skala NPUAP – odleżyny
- klasyfikacja Fontaine’a – owrzodzenia niedokrwienne
- skala CEAP – owrzodzenia żylne
- skala SINBAD – owrzodzenia w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej (opieka domowa)
- skala PEDIS – owrzodzenia w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej (opieka ambulatoryjna i lecznictwo zamknięte)
- skale NERDS i STONEES – rany zakażone
W sporządzeniu charakterystyki rany pomaga kolorowa skala oceny rany.
Poniżej pokazujemy, jak zastosować te narzędzia w praktyce na przykładzie oparzeń.
Przypadki kliniczne – oparzenia
Przypadek nr 1 – Oparzenie czoła dziecka świecą
Okalające tkanki: niezmienione
Brzegi rany: zaczerwienione, płaskie
Łożysko: przesuszone, pokryte pęcherzami z wysiękiem surowiczym
Skala kolorowa: rana niebiesko-czarna
Diagnoza: oparzenie II A, rana ostra
Przypadek nr 2 – Oparzenie grzbietu dłoni
Okalające tkanki: niezmienione
Brzegi rany: nieregularne
Łożysko: zaczerwienione, bez uszkodzenia naskórka, obrzęknięte
Skala kolorowa: rana niebieska
Diagnoza: oparzenie II A, rana ostra
Przypadek nr 3 – Oparzenie boku (plecy, bok i brzuch) wrzątkiem
Okalające tkanki: zaczerwienione
Brzegi rany: nieregularne
Łożysko: liczne niewielkie uszkodzenia pełnej grubości skóry z widoczną tkanką podskórną i cienką warstwą martwicy żółtej, suche, bez wysięku
Skala kolorowa: rana niebiesko-zielono-czarna
Diagnoza: oparzenie II B, rana ostra
Przypadek nr 4 – Oparzenie klatki piersiowej i szyi po radioterapii
Okalające tkanki: zaczerwienione, suche, skórzaste
Brzegi rany: nieregularne, rozmyte
Łożysko: rana zamknięta, pokryte suchą czerwoną skórą
Skala kolorowa: rana niebiesko-czarna
Diagnoza: oparzenie III, rana ostra
Przypadek nr 5 – Oparzenie dłoni parą wodną
Okalające tkanki: niezmienione
Brzegi rany: nieregularne, rozmyte
Łożysko: nieuszkodzona, mocno zaczerwieniona skóra
Skala kolorowa: rana niebieska
Diagnoza: oparzenie I, rana ostra, zamknięta
Przypadek nr 6 – Oparzenie po radioterapii
Okalające tkanki: tworzące się kelogi, zgrubiałe, zaczerwienione, grudkowe
Brzegi rany: lekko wałowate, bliznowate
Łożysko: mocno czerwone, pokryte biofilmem
Skala kolorowa: rana niebiesko-zielono-czerwona
Diagnoza: oparzenie III, rana ostra
Przypadek nr 7 – Oparzenie uda wrzątkiem
Okalające tkanki: przebarwione, suche
Brzegi rany: lekko uniesione
Łożysko: różowe, pokryte biofilmem i martwicą żółtą suchą, z niewielką ilością wysięku
Skala kolorowa: rana niebiesko-czerwono-żółto-czarna
Diagnoza: oparzenie II A, rana ostra
Przypadek nr 8 – Oparzenie stopy przez rurę wydechową motocykla. Stan po odrzuceniu przeszczepu
Okalające tkanki: przebarwione, z widocznymi przeszczepami skóry
Brzegi rany: nieregularne, ostro wycięte, pokryte martwicą żółtą rozpływną
Łożysko: pokryte martwicą żółtą rozpływną, blade, z niewielkim wysiękiem
Skala kolorowa: rana niebiesko-zielono-żółto-czarna
Diagnoza: oparzenie III, rana ostra
