Test

Wstrząs hipowolemiczny (krwotoczny) – przyczyny, objawy, leczenie

Ten tekst przeczytasz w 2 min.

Wstrząs hipowolemiczny (krwotoczny) jest bezpośrednim zagrożeniem życia, ponieważ dochodzi do gwałtownego spadku ciśnienia i niedotlenienia narządów wewnętrznych. Do wstrząsu może dojść podczas operacji, ale także w wyniku rozległych urazów otwartych lub wewnętrznych doznanych na skutek wypadku. Konieczne jest udzielenie pierwszej pomocy i wezwanie pogotowia.

Wstrząs hipowolemiczny spowodowany jest zmniejszeniem obojętności krwi krążącej w organizmie i może wystąpić w przypadku krwotoku. Wyróżnia się dwa jego rodzaje: wewnętrzny i zewnętrzny. Krwotok wewnętrzny to wylew krwi z naczyń krwionośnych do zamkniętych przestrzeni lub jam ciała. Krwotok zewnętrzny charakteryzuje się utratą krwi, dochodzi do uszkodzenia mechanicznego tkanek ciała i naczyń krwionośnych.

Wstrząs krwotoczny – przyczyny

Do wstrząsu krwotocznego może dojść przede wszystkim podczas operacji, ale nie tylko. Innymi przyczynami są także:

  • rozległe urazy otwarte lub wewnętrzne doznane na skutek wypadków,
  • poważne oparzenia na dużym obszarze ciała,
  • krwawienie z przewodu pokarmowego,
  • samoistne krwawienia związane m.in. ze słabą krzepliwością krwi,
  • krwawienie pooperacyjne,
  • pękniecie ciąży pozamacicznej,
  • krwawienie z żylaków przełyku u osób cierpiących na niewydolność wątroby.

Konsekwencją wstrząsu hipowolemicznego jest niewydolność wielonarządowa.

Wstrząs krwotoczny – objawy

Objawy będą zależały od wielu czynników, takich jak:

  • okoliczności zdarzenia,
  • temperatura otoczenia (niebezpieczniejsza jest niska temperatura),
  • objętość utraconej krwi,
  • czas, w którym doszło do krwotoku,
  • ból,
  • miejsce wystąpienia krwotoku.

Do objawów wstrząsu należą:

  • osłabienie,
  • wzmożone pragnienie,
  • bladość skóry,
  • skurczowe ciśnienie tętnicze <90 mmHg,
  • tachykardia,
  • przyspieszenie i spłycenie oddechu,
  • zimna, wilgotna skóra,
  • zmniejszone wydzielanie moczu,
  • splątanie, lęk.

Fazy wstrząsu hipowolemicznego

Na samym początku wstrząsu hipowolemicznego dochodzi do obniżenia ciśnienia krwi, co w konsekwencji doprowadza do spadku ukrwienia w narządach wewnętrznych. Fazy wstrząsu przebiegają następująco:

  • pierwsza faza – organizm próbuje się bronić, dochodzi do próby wyrównania ciśnienia krwi w organizmie poprzez przyśpieszone bicie serca i skurcz naczyń;
  • druga faza – organizm zabezpiecza najważniejsze ograny, takie jak mózg, serca, płuca, dzieje się tak kosztem ukrwienia skóry i kończyn;
  • trzecia faza – występują zmiany metaboliczne, konsekwencją jest niedotlenienie komórek, dochodzi do niekorzystnych zmian w ich metabolizmie;
  • czwarta faza – jest to ostatnia i nieodwracalna faza – dochodzi do bezpośredniego zagrożenia życia: krytyczny spadek ciśnienia, spowolnienie pulsu, agregacja składników krwi i niewydolność wielonarządowa.

Wstrząs krwotoczny – leczenie

Pierwszą i najważniejszą czynnością, którą należy podjąć, jest zatamowanie krwawienia w przypadku krwotoku zewnętrznego. Należy pamiętać, że jeśli w ranie znajduje się ciało obce, nie wolno go wyciągać. Następnie trzeba jak najszybciej zadzwonić po pogotowie. W szpitalu głównym zadaniem jest przywrócenie objętości wewnątrznaczyniowej i podaży płynów dożylnie (płynoterapia). Leki stosowane przez lekarzy we wstrząsie wpływają na kurczliwość serca i naczyń krwionośnych.

Źródło:

Medycyna ratunkowa. Postępowanie przedszpitalne w obrażeniach ciała, red. naukowa P. Guła, W. Machała, Warszawa 2022

wylecz.to.pl, mp.pl

test

test